Khám phá khoai deo Quảng Bình – đặc sản dân dã dẻo thơm và hướng dẫn chi tiết cách làm khoai deo chuẩn vị tại nhà, đơn giản và dễ thành công.
Khoai deo Quảng Bình từ lâu đã trở thành món đặc sản mang đậm hương vị miền Trung. Từ những củ khoai lang người dân đã biến tấu thành món ăn dẻo thơm, ngọt tự nhiên và giàu dinh dưỡng. Không chỉ hấp dẫn du khách, khoai deo còn là món quà quê giản dị, đầy ý nghĩa. Trong bài viết này, hãy cùng tìm hiểu về đặc điểm và cách làm khoai deo Quảng Bình.
1Giới thiệu về khoai deo Quảng Bình
Khoai deo Quảng Bình (hay còn gọi là khoai gieo) là đặc sản nổi tiếng, đặc biệt là ở vùng xã Hải Ninh (huyện Quảng Ninh). Món ăn này được chế biến hoàn toàn từ khoai lang đỏ, loại củ được trồng trên những triền cát trắng, hấp thụ trọn vẹn nắng gió khắc nghiệt của miền Trung.
Đặc điểm nổi bật của khoai deo:
- Hình thức: Khoai deo có hình lát mỏng, dẹt, săn lại, mang màu đỏ cam hoặc cánh gián đẹp mắt.
- Độ dẻo: Điểm khác biệt lớn nhất là độ dẻo dai tự nhiên, không hề bị cứng hay bở như khoai sấy thông thường. Khoai ngon phải đạt độ khô nhưng dẻo như mạch nha.
- Hương vị: Vị ngọt bùi đậm đà, thanh thoát của khoai lang mật, hoàn toàn không cần thêm đường hay chất tạo ngọt.
- Quy trình chế biến: Quy trình làm khoai deo Quảng Bình cực kỳ công phu, trải qua nhiều giai đoạn như phơi nắng sơ bộ, ủ khoai "ra mật" , hấp chín, thái lát và phơi nắng ròng rã. Công đoạn phơi khoai phụ thuộc hoàn toàn vào cái nắng gay gắt của Quảng Bình.
2Cách làm khoai deo Quảng Bình
Quy trình làm khoai deo Quảng Bình truyền thống cần nhiều ngày phơi nắng, nhưng bạn hoàn toàn có thể rút ngắn thời gian để có mẻ khoai deo dẻo thơm ngay tại căn bếp của mình.
Nguyên liệu làm khoai deo Quảng Bình
- Khoai lang đỏ (khoai lang mật là ngon nhất). Nên chọn củ tươi, không mọc mầm, thon dài để dễ thái lát.
- Muối hạt (1 ít để ngâm khoai)
- Nước sạch
Cách làm khoai deo Quảng Bình
Bước 1: Sơ chế và ủ khoai (Quan trọng)
- Phơi sơ: Khoai lang mua về, rửa qua lớp đất bên ngoài, để nguyên vỏ và phơi dưới nắng gắt khoảng 2 ngày. Bước này giúp khoai se lại và tăng độ ngọt.
- Ủ khoai (tùy chọn): Theo cách làm truyền thống, khoai sau khi phơi sẽ được ủ ở nơi khô thoáng, ấm áp từ 7-10 ngày để khoai "ra mật" tự nhiên. Nếu làm tại nhà, có thể bỏ qua bước này để tiết kiệm thời gian, nhưng khoai sẽ không đạt độ ngọt đậm đà như khoai truyền thống.
- Làm sạch: Rửa sạch, gọt bỏ vỏ, sau đó ngâm khoai đã gọt vào nước muối pha loãng khoảng 5 phút để loại bỏ mủ và tránh khoai bị thâm. Rửa lại lần nữa với nước sạch.
Bước 2: Hấp khoai và thái lát
Cho khoai vào xửng hấp và hấp chín khoảng 20-30 phút trên lửa vừa. Sau khi khoai chín mềm, gắp ra để nguội hoàn toàn và ráo nước. Dùng dao sắc, thái khoai thành từng lát mỏng, đều tay, dày khoảng 5 - 7mm theo chiều dọc củ. Thái càng đều thì khi phơi khô, khoai sẽ dẻo đều và đẹp mắt.
Lưu ý: Nên hấp thay vì luộc để khoai không bị nhão, giữ được độ ngọt và chất dinh dưỡng tối đa.
Bước 3: Phơi hoặc sấy khô (Tạo độ deo)
Xếp khoai lên vỉ hoặc khay, mang ra phơi dưới trời nắng gắt. Hàng ngày phải lật khoai đều đặn 1 - 2 lần để khoai khô đều. Khoai sẽ cần khoảng 3 - 5 ngày nắng gắt để đạt độ dẻo mong muốn.
Sấy bằng lò nướng hoặc nồi chiên không dầu (nếu không có nắng), bạn cần lót giấy nến vào khay, xếp khoai vào. Sấy ở nhiệt độ thấp khoảng 100-120°C trong thời gian dài (có thể lên đến 4-8 tiếng), tùy thuộc vào độ dày của lát khoai. Thường xuyên kiểm tra và lật mặt khoai sau mỗi 1-2 tiếng.
Khi lát khoai săn lại, chuyển sang màu nâu hoặc đỏ cam và đạt độ dẻo dai vừa phải (không còn bột, không quá cứng), bạn đã có mẻ khoai deo Quảng Bình thành công. Bảo quản trong hộp kín hoặc túi hút chân không để dùng dần.
3Câu hỏi thường gặp
Tại sao gọi là khoai deo?
Tên gọi "khoai deo" xuất phát từ chính đặc tính nổi bật của món ăn là dẻo (deo). Sau quá trình hấp và phơi nắng kéo dài, phần nước trong khoai bay hơi, đường tự nhiên kết tinh lại, khiến miếng khoai trở nên dẻo dai, ngọt mật, khi nhai có độ dai nhẹ như kẹo mạch nha, khác hẳn với khoai lang sấy giòn hay sấy khô.
Khoai deo Quảng Bình mua ở đâu?
Bạn có thể mua khoai deo Quảng Bình chuẩn vị tại:
- Tại Quảng Bình: Các chợ lớn như Chợ Đồng Hới, chợ Ga hoặc các cửa hàng đặc sản uy tín tại thành phố Đồng Hới và xã Hải Ninh (Quảng Ninh) – nơi làm ra những mẻ khoai deo nổi tiếng nhất.
- Mua online/Tại các tỉnh thành khác: Nhiều cửa hàng đặc sản miền Trung tại Hà Nội, Đà Nẵng, TP.HCM hoặc các sàn thương mại điện tử lớn đều có bán khoai deo Quảng Bình từ các thương hiệu uy tín.
Khoai deo Quảng Bình giá bao nhiêu?
Giá của khoai deo Quảng Bình có thể thay đổi tùy thuộc vào thời điểm, chất lượng khoai (loại 1, loại đặc biệt) và nơi bán. Mức giá tham khảo dao động khoảng 110.000 VNĐ – 180.000 VNĐ/kg. Loại khoai deo được làm thủ công, phơi nắng đủ ngày, dẻo và ngọt mật thường có giá cao hơn.
Khoai deo Quảng Bình không chỉ là món ăn vặt dẻo thơm mà còn là biểu tượng văn hóa ẩm thực mộc mạc của người dân miền Trung. Với cách làm đơn giản, bạn hoàn toàn có thể tự chuẩn bị món khoai deo ngay tại nhà để thưởng thức hoặc làm quà tặng. Hy vọng bài viết giúp bạn hiểu rõ hơn về món đặc sản dân dã nhưng đầy hấp dẫn này.
Có thể bạn quan tâm:
Chọn mua khoai lang tươi ngon, giá tốt tại Bách Hoá XANH nhé:
