Khám phá các món ăn bổ phổi mùa thu giúp dưỡng phế, giảm ho, thanh nhiệt, tăng cường sức đề kháng và bảo vệ đường hô hấp hiệu quả theo gợi ý từ Đông y.
Vào mùa thu, thời tiết khô hanh dễ gây ho khan, rát cổ và mệt mỏi cho đường hô hấp. Để cải thiện tình trạng này, bạn có thể bổ sung những món ăn bổ phổi mùa thu như canh củ cải hầm thịt bò, lê chưng đường phèn, bí đao xào miến tôm khô hay cháo hạt sen. Đây không chỉ là món ngon dễ chế biến mà còn giúp dưỡng phế, giảm ho và bảo vệ sức khỏe hiệu quả.
1Tại sao cần chú trọng dưỡng phổi vào mùa thu?
Mùa thu với khí hậu khô hanh, độ ẩm giảm và những cơn gió se lạnh dễ khiến niêm mạc đường hô hấp bị khô, gây khát nước, đau rát cổ họng, thậm chí ho khan kéo dài. Nếu không chăm sóc đúng cách, tình trạng này có thể dẫn đến viêm họng hoặc các bệnh hô hấp mạn tính.
Bên cạnh đó, theo quan niệm Đông y, mùa thu ứng với hành Kim và cơ quan liên quan là Phế (phổi) – vốn “ưa nhuận, ghét khô”. Vì vậy, tiết trời hanh hao dễ làm phổi bị tổn thương. Nguyên tắc dưỡng sinh quan trọng trong giai đoạn này chính là “dưỡng âm, nhuận phế”, tức bổ sung độ ẩm và dinh dưỡng cho phổi để giữ cho cơ thể cân bằng và khỏe mạnh.
2Các món ăn bổ phổi, dưỡng họng cho mùa thu
Canh củ cải hầm thịt bò
Củ cải trắng được mệnh danh là “nhân sâm mùa thu” nhờ chứa nhiều nước, vitamin C và các hợp chất giúp thanh nhiệt, tiêu đờm, hỗ trợ làm thông đường thở. Khi kết hợp với thịt bò – loại thực phẩm giàu protein và sắt, món ăn không chỉ giúp bồi bổ cơ thể mà còn tăng cường sức đề kháng trong thời điểm giao mùa.
Cách làm: Thịt bò thái miếng vừa ăn, chần qua nước sôi để loại bỏ mùi hôi. Sau đó cho thịt vào nồi, thêm vài lát gừng rồi hầm khoảng 1 tiếng cho mềm. Tiếp tục cho củ cải đã gọt vỏ, thái miếng vào hầm thêm 20 phút, nêm gia vị vừa ăn. Thành phẩm là bát canh ngọt thanh, bổ dưỡng, giúp ấm bụng và bảo vệ đường hô hấp.
Lê chưng đường phèn/mật ong
Quả lê từ lâu được coi là “thần dược” cho phổi, có tác dụng thanh nhiệt, nhuận phế và giảm ho hiệu quả. Khi chưng lê với đường phèn hoặc mật ong, tác dụng làm dịu cổ họng, giảm đau rát sẽ tăng lên rõ rệt. Đây là món ăn – bài thuốc đơn giản, phù hợp cho cả trẻ nhỏ và người lớn trong mùa thu.
Cách làm: Lê gọt vỏ, bỏ lõi, cắt miếng nhỏ. Cho lê vào bát cùng đường phèn và ít nước, đem chưng cách thủy 20–30 phút đến khi lê mềm, trong lại. Có thể thêm kỷ tử hoặc táo đỏ để tăng hương vị và công dụng dưỡng phổi.
Bí đao xào miến với tôm khô
Bí đao chứa hàm lượng nước cao, vừa giúp thanh nhiệt, vừa làm dịu cảm giác khô rát trong cổ họng. Khi kết hợp cùng miến mềm và tôm khô giàu protein, món ăn này không chỉ ngon miệng mà còn cân bằng dinh dưỡng, phù hợp trong những ngày hanh hao của mùa thu.
Cách làm: Ngâm mềm miến và tôm khô, bí đao gọt vỏ, thái lát mỏng. Phi thơm tỏi, xào tôm khô trước rồi cho bí đao vào xào nhanh tay. Khi bí vừa chín tới, cho miến vào, đảo đều, nêm gia vị vừa ăn. Món ăn thanh mát, dễ ăn, thích hợp cho bữa cơm gia đình.
Cháo hạt sen
Hạt sen có vị ngọt, tính bình, thường được dùng để dưỡng tâm an thần, đồng thời hỗ trợ tăng cường chức năng phổi. Cháo hạt sen mềm mịn, dễ tiêu hóa, đặc biệt thích hợp cho người lớn tuổi, trẻ nhỏ hoặc người đang hồi phục sức khỏe.
Cách làm: Ngâm mềm hạt sen (nếu dùng sen khô). Vo gạo nếp và gạo tẻ, cho vào nồi ninh cùng hạt sen cho đến khi cháo nhuyễn. Có thể thêm chút thịt băm hoặc nấm tuyết để món cháo vừa giàu dinh dưỡng, vừa thanh mát. Hãy ăn nóng để giữ ấm và dễ chịu cho cổ họng.
Khoai mỡ xào rau củ
Khoai mỡ (hoài sơn) có chứa protein dạng nhầy đặc biệt giúp bảo vệ niêm mạc hô hấp và giữ ẩm cho phổi – giống như một lớp “màng tự nhiên” ngăn khô rát. Khi kết hợp với rau củ như cà rốt, mộc nhĩ, món ăn không chỉ đẹp mắt mà còn bổ sung nhiều vitamin, khoáng chất.
Cách làm: Gọt vỏ khoai mỡ, cà rốt, thái lát mỏng. Mộc nhĩ ngâm nở, xé nhỏ. Chần sơ nguyên liệu trong nước sôi 1 phút để giữ màu sắc và độ giòn. Sau đó phi thơm tỏi, cho tất cả vào xào nhanh trên lửa lớn, nêm gia vị vừa miệng.
3Câu hỏi thường gặp (FAQ)
Ngoài các món trên, còn thực phẩm nào tốt cho phổi vào mùa thu?
Ngoài những món ăn kể trên, bạn có thể bổ sung thêm các loại quả mọng nước như nho, cam, quýt, cùng các loại nấm (nấm hương, nấm tuyết). Đây đều là thực phẩm có khả năng dưỡng âm, bổ phổi và tăng cường sức đề kháng.
Người bị ho có đờm thì nên ăn món gì?
Người ho có đờm nên ưu tiên các món thanh mát, dễ tiêu như cháo loãng, canh củ cải, canh bí đao, nước lê chưng. Đồng thời, hãy hạn chế đồ chiên rán, cay nóng để tránh kích thích cổ họng.
Có cần kiêng món gì để bảo vệ phổi mùa thu không?
Có. Bạn nên hạn chế đồ cay, nướng nhiều dầu mỡ, rượu bia và thuốc lá. Những thực phẩm này dễ làm khô cổ họng và tổn thương niêm mạc phổi, khiến tình trạng ho hoặc viêm hô hấp nặng hơn.
Với những món ăn bổ phổi mùa thu trên, bạn không chỉ thưởng thức được hương vị thanh mát, bổ dưỡng mà còn giúp cơ thể thích nghi tốt với thời tiết hanh khô. Kết hợp chế độ ăn uống hợp lý, nghỉ ngơi và vận động điều độ sẽ giúp phổi khỏe mạnh, đường hô hấp được bảo vệ tốt hơn trong mùa thu.
Có thể bạn quan tâm:
Chọn mua trái cây chính hãng, giá tốt tại Bách Hóa XANH nhé:
