Bóng đè là hiện tượng rối loạn giấc ngủ phổ biến ở nhiều người. Cùng Bách hóa XANH giải đáp 10 câu hỏi thường gặp liên quan đến hiện tượng bóng đè qua bài viết sau.
loading content table...
Chứng tê liệt khi ngủ hay còn gọi là bóng đè, là một rối loạn giấc ngủ đặc trưng bởi tình trạng mất khả năng vận động cơ thể tạm thời, thường đi kèm với các ảo giác. Trong bài viết này, cùng Bách hóa XANH giải đáp nhanh 10 câu hỏi thường gặp liên quan đến bóng đè nhé!
1Bóng đè có phải là hiện tượng "tâm linh" không?
Theo PGS.TS Trần Hữu Bình, nguyên Viện trưởng Viện Sức khỏe Tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai,bóng đè không phải là bệnh, không có liên quan đến mê tín, tâm linh. Hiện tượng này khá phổ biến và mỗi người có thể gặp phải ít nhất 1 lần trong đời.
Những người mắc các bệnh lý về tim mạch, hô hấp, thần kinh, rối loạn giấc ngủ, hoặc thường xuyên sử dụng chất kích thích, thuốc men có nguy cơ gặp phải bóng đè cao hơn. Ngoài ra, các yếu tố môi trường như mùi sơn, đồ đạc hoặc nấm mốc cũng có thể góp phần gây ra hiện tượng này.
Khi bị bóng đè, người bệnh thường cảm thấy như bị một lực vô hình đè nặng lên ngực, khó thở, toàn thân cứng đờ, kèm theo đó là những hình ảnh, âm thanh kỳ lạ. Mặc dù gây ra cảm giác sợ hãi, bóng đè thường tự hết và không gây hại lâu dài cho sức khỏe. Tuy nhiên, nếu tình trạng này xảy ra thường xuyên, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn và điều trị.

2Ai dễ bị bóng đè?
Bóng đè là một hiện tượng phổ biến, đặc biệt ở những cá nhân có tiền sử các rối loạn giấc ngủ như mất ngủ, ngủ rũ, hoặc rối loạn nhịp sinh học. Các yếu tố tâm lý như căng thẳng, lo âu, trầm cảm cũng góp phần làm tăng nguy cơ mắc phải tình trạng này.
Bên cạnh đó, việc sử dụng chất kích thích (caffeine, nicotine, rượu) và một số loại thuốc, đặc biệt là thuốc điều trị rối loạn tăng động giảm chú ý, có thể gây ra sự mất cân bằng trong hệ thần kinh, từ đó dẫn đến bóng đè.
Ngoài ra, tư thế ngủ không phù hợp như úp mặt hoặc đè tay lên ngực có thể cản trở quá trình hô hấp, làm tăng cảm giác khó thở và kích hoạt phản ứng bóng đè.

3Trẻ em có bị bóng đè không?
Bóng đè không chỉ xảy ra ở người lớn mà còn khá phổ biến ở trẻ em, đặc biệt là trong giai đoạn thanh thiếu niên. Các yếu tố như rối loạn giấc ngủ do mọc răng, ốm đau, hoặc các vấn đề tâm lý như căng thẳng, lo âu có thể làm tăng nguy cơ trẻ bị bóng đè. Áp lực học tập cũng là một yếu tố góp phần đáng kể vào việc gián đoạn giấc ngủ và gây ra hiện tượng này.
Khi bị bóng đè, trẻ thường thể hiện các triệu chứng đặc trưng như: tê liệt cơ toàn thân trong khi ý thức vẫn tỉnh táo, tức là trẻ có thể mở mắt và nhận thức được môi trường xung quanh nhưng không thể cử động. Bên cạnh đó, trẻ có thể biểu hiện các phản ứng sợ hãi, khóc thét, hoặc trải qua các ảo giác thị giác và thính giác.

4Người trầm cảm có dễ bị bóng đè không?
Các nghiên cứu gần đây của Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ đã chỉ ra mối liên hệ chặt chẽ giữa rối loạn giấc ngủ và trầm cảm.
Nghiên cứu cho thấy tỷ lệ mắc các rối loạn giấc ngủ, đặc biệt là chứng tê liệt khi ngủ, có xu hướng tăng cao ở những bệnh nhân trầm cảm với mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng càng lớn.

5Phụ nữ mang thai bị bóng đè có nguy hiểm không?
Phụ nữ mang thai thường dễ gặp phải tình trạng bóng đè do những thay đổi nội tiết, căng thẳng tâm lý và tư thế ngủ không phù hợp. Các yếu tố này gây ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ, khiến mẹ bầu dễ bị bóng đè hơn.
Mặc dù bóng đè không gây nguy hiểm trực tiếp đến mẹ và bé, nhưng nó có thể gây ra cảm giác mệt mỏi, lo lắng, ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần và làm giảm chất lượng cuộc sống của mẹ bầu.

6Bị bóng đè khám ở đâu?
Khi chứng bóng đè xảy ra thường xuyên và ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống, người bệnh nên tìm đến sự tư vấn của các bác sĩ chuyên khoa thần kinh hoặc tâm thần.
Qua khám lâm sàng, đánh giá tiền sử bệnh và các xét nghiệm bổ trợ như điện não đồ, chụp cộng hưởng từ, bác sĩ sẽ xác định được nguyên nhân gốc rễ gây ra tình trạng này và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.

7Làm sao để thoát khỏi tình trạng bóng đè?
Chứng tê liệt khi ngủ thường gây ra cảm giác sợ hãi và mất kiểm soát. Tuy nhiên, bằng cách áp dụng một số kỹ thuật đơn giản, người gặp phải tình trạng này có thể tự giúp mình thoát khỏi cơn bóng đè.
Các biện pháp bao gồm tập trung vào hơi thở bằng cách hít thở sâu và đều, cố gắng cử động các bộ phận cơ thể nhỏ như ngón tay, ngón chân hoặc cơ mặt, hoặc tạo ra âm thanh như nói, rên rỉ. Đối với trẻ em, cha mẹ nên giữ bình tĩnh, trấn an và nhẹ nhàng đánh thức trẻ khi trẻ bị bóng đè.

8Bóng đè có điều trị được không?
Mặc dù bóng đè gây ra cảm giác sợ hãi và khó chịu, tuy nhiên đây không phải là một bệnh lý nghiêm trọng và có thể kiểm soát được bằng cách điều chỉnh lối sống. Để giảm thiểu tần suất và cường độ của các cơn bóng đè, người bệnh nên:
- Điều chỉnh giấc ngủ: Duy trì giờ giấc sinh hoạt đều đặn, tạo không gian ngủ thoải mái, tránh tiếp xúc với các thiết bị điện tử trước khi ngủ.
- Tăng cường sức khỏe thể chất: Tập thể dục đều đặn, thực hành các kỹ thuật thư giãn như thiền, yoga để giảm căng thẳng.
- Chế độ ăn uống lành mạnh: Duy trì chế độ ăn uống cân bằng, hạn chế sử dụng chất kích thích như caffeine và nicotine.
Trong một số trường hợp, đặc biệt là khi bóng đè liên quan đến các rối loạn giấc ngủ khác, bác sĩ có thể kê đơn thuốc để hỗ trợ điều trị.

9Đông y có điều trị được bóng đè không?
Y học cổ truyền (Đông y) có các phương pháp điều trị bổ trợ hiệu quả cho chứng tê liệt khi ngủ (bóng đè).
Các kỹ thuật như châm cứu, xoa bóp và các bài thuốc đông y có tác dụng điều hòa khí huyết, thư giãn thần kinh, giảm căng thẳng và cải thiện tuần hoàn máu.
Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và hiệu quả, người bệnh nên tìm đến các cơ sở y tế uy tín chuyên về y học cổ truyền để được thăm khám và tư vấn điều trị phù hợp.

10Chi phí khám bóng đè như thế nào?
Chi phí khám và điều trị bóng đè có sự khác biệt đáng kể tùy thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm loại hình cơ sở y tế (công, tư), khu vực địa lý, bác sĩ điều trị và các xét nghiệm bổ trợ.
- Chi phí khám: Khám chuyên khoa thần kinh hoặc tâm thần để đánh giá tình trạng bóng đè thường có giá dao động từ 150.000 đến 500.000 đồng. Tuy nhiên, chi phí có thể tăng lên nếu cần thực hiện các xét nghiệm bổ trợ như điện não đồ, chụp cộng hưởng từ để xác định nguyên nhân chính xác.
- Chi phí điều trị: Chi phí điều trị phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh, các phương pháp điều trị được áp dụng và thời gian điều trị. Đối với các trường hợp nhẹ, việc điều chỉnh lối sống và các kỹ thuật thư giãn có thể là đủ. Tuy nhiên, đối với những trường hợp phức tạp hơn, có thể cần kết hợp với các loại thuốc hoặc liệu pháp tâm lý, dẫn đến chi phí điều trị cao hơn.

Bóng đè không chỉ là một hiện tượng đơn thuần, mà còn phản ánh chất lượng giấc ngủ và sức khỏe tổng thể của bạn. Việc tìm hiểu và giải quyết vấn đề bóng đè là quan trọng để bảo vệ sức khỏe tinh thần và thể chất.
Nguồn: Báo Sức khỏe và Đời sống
Có thể bạn quan tâm:
Chọn mua trái cây tươi ngon, chất lượng tại Bách hóa XANH nhé: