Mụn cám là loại mụn phổ biến nhưng dễ bị nhầm lẫn với các vấn đề da khác. Cùng tìm hiểu dấu hiệu nhận biết và cách điều trị hiệu quả ngay sau đây.
loading content table...
Mụn cám là gì? Dấu hiệu nhận biết và cách điều trị là bài viết dành cho những ai đang loay hoay với tình trạng da sần sùi, lỗ chân lông bít tắc và mụn li ti trên mặt. Bài viết sẽ giúp bạn hiểu rõ mụn cám là gì, phân biệt dễ dàng với các loại mụn khác và áp dụng cách điều trị hiệu quả ngay tại nhà
1Mụn cám là gì? Định nghĩa và những điều cần biết
Mụn cám là một trong những dạng mụn phổ biến nhất, thường gặp ở cả nam và nữ, đặc biệt trong giai đoạn dậy thì hoặc khi nội tiết tố thay đổi
Bản chất của mụn cám
Mụn cám hình thành khi các tuyến bã nhờn hoạt động quá mức, tiết ra nhiều dầu. Kết hợp với bụi bẩn, tế bào chết và vi khuẩn, chúng gây bít tắc lỗ chân lông. Theo thời gian, các chất này khô lại và tạo thành nhân mụn nhỏ li ti nằm dưới hoặc trên bề mặt da.
Thành phần của mụn cám chủ yếu là keratin – một loại protein cấu tạo nên lớp sừng của da – cùng với bã nhờn và vi khuẩn. Đây là mụn không viêm, vì vậy không gây sưng đỏ hay đau nhức.
Phân biệt mụn cám với mụn đầu trắng
Mụn cám và mụn đầu trắng thường bị nhầm lẫn vì đều là mụn không viêm. Tuy nhiên, chúng có những điểm khác biệt rõ ràng:
- Mụn cám thường có kích thước rất nhỏ, dạng hạt li ti, không nổi rõ từng nốt mà thường xuất hiện thành mảng.
- Mụn đầu trắng to hơn mụn cám, là nhân mụn khép kín có dạng chấm trắng hoặc hơi ngả vàng, nằm dưới da nhưng có nhân rõ ràng hơn.
Cả hai đều hình thành do bít tắc lỗ chân lông, nhưng mụn đầu trắng thường có khả năng phát triển thành mụn viêm nếu không chăm sóc đúng cách.
Vị trí thường gặp của mụn cám trên da
Mụn cám thường xuất hiện nhiều ở những vùng da có tuyến bã nhờn hoạt động mạnh như:
- Vùng mũi
- Cằm
- Trán
- Má (gần cánh mũi)
- Cằm dưới và xung quanh quai hàm
Đôi khi, mụn cám cũng có thể xuất hiện ở vùng lưng hoặc ngực nếu da tiết dầu nhiều và không được làm sạch thường xuyên.
Có nên tự nặn mụn cám không?
Việc tự ý nặn mụn cám tại nhà thường không được khuyến khích. Dù mụn cám có thể lấy ra dễ dàng, nhưng nếu không đảm bảo vệ sinh, bạn có thể vô tình đưa vi khuẩn vào da, gây viêm nhiễm hoặc làm tổn thương lớp biểu bì.
Hơn nữa, việc nặn mụn không đúng cách có thể dẫn đến:
- Kích thích mụn lan rộng
- Gây sẹo hoặc vết thâm
- Làm lỗ chân lông giãn to
2Dấu hiệu nhận biết mụn cám một cách dễ dàng
Dưới đây là những dấu hiệu đặc trưng giúp bạn dễ dàng nhận diện mụn cám
Hình dáng bên ngoài của mụn cám
Mụn cám có hình dạng là các nốt nhỏ li ti, màu trắng đục hoặc hơi ngả vàng, nổi lên trên bề mặt da. Chúng thường không viêm, không sưng đỏ hay đau rát, nhưng lại khiến bề mặt da trở nên gồ ghề, mất đi độ mịn tự nhiên.
Khi sờ vào, bạn có thể cảm thấy các hạt nhỏ, hơi cứng, nổi lên như lớp cát mịn dưới da. Mụn cám có thể mọc riêng lẻ hoặc chen chúc thành từng cụm, gây cảm giác da bị “sần sùi”.
Các vị trí điển hình xuất hiện mụn cám
Mụn cám thường phát triển ở những vùng da tiết nhiều dầu hoặc dễ bị tích tụ bụi bẩn, tế bào chết. Các vị trí phổ biến bao gồm:
- Vùng cánh mũi
- Vùng trán (đặc biệt là vùng giữa hai lông mày)
- Má, gần sống mũi
- Cằm, quai hàm
- Trên vai hoặc vùng lưng (ít gặp hơn)
Cách tự kiểm tra và phân biệt với các vấn đề da khác
Để nhận biết chính xác mụn cám, bạn có thể thực hiện một số bước đơn giản:
- Dùng tay sạch vuốt nhẹ vùng da nghi ngờ có mụn: Nếu cảm thấy có nhiều hạt nhỏ li ti, hơi sần nhưng không đau, không sưng tấy thì có thể là mụn cám.
- Soi gương dưới ánh sáng mạnh hoặc ánh sáng tự nhiên: Mụn cám thường nhìn thấy rõ nhất khi nghiêng mặt dưới ánh sáng, hiện rõ dưới dạng các chấm nhỏ li ti màu trắng hoặc vàng nhạt.
- Phân biệt với mụn đầu đen hoặc mụn đầu trắng: Mụn đầu đen có đầu màu đen do quá trình oxy hóa, còn mụn đầu trắng thường nổi rõ thành nốt nhỏ, chắc hơn và có thể phát triển thành mụn viêm nếu không chăm sóc đúng.
3Đâu là nguyên nhân gây ra mụn cám?
Tuy là một loại mụn không viêm, mụn cám lại rất phổ biến và dai dẳng, khó điều trị dứt điểm nếu không xác định đúng nguyên nhân. Dưới đây là những yếu tố chính dẫn đến sự hình thành mụn cám:
Tăng tiết bã nhờn
Tuyến bã nhờn hoạt động mạnh là nguyên nhân hàng đầu khiến da dễ bị mụn cám. Khi lượng dầu nhờn tiết ra quá nhiều nhưng không được làm sạch kịp thời, chúng sẽ tích tụ trong lỗ chân lông và tạo điều kiện hình thành nhân mụn. Những người có làn da dầu hoặc da hỗn hợp thiên dầu thường dễ bị mụn cám hơn so với các loại da khác.
Tắc nghẽn lỗ chân lông do tế bào chết
Làn da mỗi ngày đều sản sinh tế bào mới và đào thải tế bào cũ. Tuy nhiên, nếu quá trình tẩy da chết không được thực hiện đều đặn, các tế bào chết sẽ tích tụ lại trên bề mặt da. Lớp sừng dày lên kết hợp với bã nhờn tạo thành các nút bít, gây tắc nghẽn lỗ chân lông và dẫn đến mụn cám.
Vệ sinh da không đúng cách
Việc không rửa mặt đúng cách, sử dụng sữa rửa mặt không phù hợp hoặc lười tẩy trang khiến bụi bẩn, dầu thừa và cặn mỹ phẩm tồn đọng lại trên da. Đây là môi trường lý tưởng cho vi khuẩn sinh sôi và hình thành mụn cám. Làm sạch da không chỉ đơn thuần là rửa mặt mà còn bao gồm các bước như tẩy trang, tẩy tế bào chết định kỳ, sử dụng toner làm sạch sâu,...
Thay đổi nội tiết tố
Sự thay đổi hormone trong cơ thể – đặc biệt là trong giai đoạn dậy thì, chu kỳ kinh nguyệt, mang thai hoặc do căng thẳng kéo dài – có thể kích thích tuyến bã nhờn hoạt động mạnh hơn. Khi lượng dầu nhờn tăng lên bất thường, nguy cơ hình thành mụn cám cũng tăng theo.
Sử dụng mỹ phẩm không phù hợp
Mỹ phẩm chứa thành phần gây bít tắc lỗ chân lông hoặc không phù hợp với loại da có thể khiến da nổi mụn cám. Các sản phẩm trang điểm dày, kem nền lâu trôi, hoặc kem dưỡng ẩm quá đặc sẽ tạo thành lớp màng ngăn lỗ chân lông “thở”, dẫn đến tình trạng mụn ẩn, mụn cám. Ngoài ra, việc không tẩy trang kỹ sau khi dùng mỹ phẩm cũng là nguyên nhân đáng lưu ý.
Yếu tố di truyền
Cơ địa di truyền cũng đóng vai trò quan trọng. Nếu bố mẹ từng có làn da dầu hoặc dễ bị mụn cám, nguy cơ con cái gặp tình trạng tương tự sẽ cao hơn. Điều này liên quan đến hoạt động tuyến bã nhờn và khả năng tái tạo da – những yếu tố mang tính di truyền.
Tác động từ môi trường
Ô nhiễm không khí, khói bụi, tia UV, môi trường sống hoặc làm việc nóng ẩm, bí bách khiến da dễ đổ mồ hôi và tích tụ bã nhờn, bụi bẩn. Các yếu tố này góp phần làm da bị bít tắc và sinh ra mụn cám. Ngoài ra, việc thường xuyên tiếp xúc với điện thoại, gối ngủ không sạch,... cũng là nguyên nhân tiềm ẩn.
Chế độ ăn uống và sinh hoạt
Thói quen ăn uống nhiều dầu mỡ, đồ ngọt, thức ăn nhanh, cùng với việc thiếu ngủ, căng thẳng, sinh hoạt không điều độ có thể ảnh hưởng đến nội tiết tố và quá trình trao đổi chất của da. Những yếu tố này làm da mất cân bằng và tăng khả năng bị mụn cám.
4Các phương pháp điều trị mụn cám hiệu quả tại nhà và chuyên khoa
Việc điều trị mụn cám có thể thực hiện tại nhà với các phương pháp chăm sóc phù hợp hoặc nhờ đến sự can thiệp chuyên sâu từ các cơ sở da liễu.
Điều trị mụn cám tại nhà
Sử dụng sản phẩm chứa Salicylic Acid (BHA)
Salicylic Acid là một dạng axit gốc dầu có khả năng thấm sâu vào lỗ chân lông, làm tan dầu thừa và tế bào chết – hai nguyên nhân chính gây mụn cám. Việc sử dụng sữa rửa mặt, toner hoặc serum có chứa BHA sẽ giúp làm sạch sâu và giảm mụn hiệu quả.
Sử dụng sản phẩm chứa Benzoyl Peroxide
Dù thường dùng trong điều trị mụn viêm,Benzoyl Peroxide với nồng độ thấp (2.5–5%) cũng có thể giúp giảm mụn cám bằng cách diệt khuẩn, làm sạch da và giảm dầu thừa. Tuy nhiên, cần cẩn trọng với da nhạy cảm do hoạt chất này dễ gây khô hoặc kích ứng nhẹ.
Tẩy tế bào chết định kỳ
Tẩy da chết vật lý hoặc hóa học 1–2 lần mỗi tuần giúp loại bỏ lớp sừng già, ngăn ngừa bít tắc lỗ chân lông – nguyên nhân hình thành mụn cám. Tuy nhiên, cần chọn sản phẩm phù hợp với da và tránh chà xát mạnh khiến da bị tổn thương.
Điều trị mụn cám tại spa, phòng khám da liễu
Lấy nhân mụn chuẩn y khoa
Đây là bước quan trọng giúp loại bỏ nhân mụn cám một cách an toàn, hạn chế tổn thương da và ngăn ngừa sẹo thâm. Nhân viên thực hiện sẽ được đào tạo kỹ thuật lấy nhân mụn bằng dụng cụ vô trùng, đảm bảo vệ sinh và hiệu quả.
Peel da hóa học
Phương pháp này sử dụng các loại acid như AHA, BHA ở nồng độ cao hơn để loại bỏ lớp da chết, làm sạch lỗ chân lông và tái tạo làn da mới sáng mịn hơn. Peel da thường được áp dụng cho da nhiều mụn cám, da xỉn màu hoặc da bị dày sừng nang lông.
Microdermabrasion (mài da vi điểm)
Là phương pháp mài mòn lớp tế bào chết trên bề mặt bằng đầu kim siêu nhỏ hoặc hạt tinh thể. Ngoài việc làm sạch da, phương pháp này còn kích thích tái tạo collagen, giúp da mịn màng và đều màu hơn.
Laser trị mụn cám
Laser có khả năng tác động sâu đến lỗ chân lông, giúp làm sạch bã nhờn, tiêu diệt vi khuẩn và kiểm soát hoạt động tuyến dầu. Công nghệ này thường được áp dụng khi mụn cám tái đi tái lại nhiều lần hoặc kết hợp với các loại mụn khác.
5Bí quyết phòng ngừa mụn cám tái phát hiệu quả
Việc xây dựng lối sống khoa học kết hợp với chăm sóc da hợp lý chính là chìa khóa để ngăn chặn tình trạng này.
Xây dựng quy trình chăm sóc da khoa học
Làm sạch da đúng cách
Rửa mặt 2 lần mỗi ngày với sữa rửa mặt dịu nhẹ phù hợp với loại da giúp loại bỏ bụi bẩn, dầu thừa và vi khuẩn – những nguyên nhân chính gây mụn cám. Tuyệt đối không rửa mặt quá nhiều lần trong ngày vì có thể làm mất lớp dầu tự nhiên và khiến da tiết nhờn nhiều hơn.
Sử dụng toner cân bằng da
Toner giúp làm sạch sâu những bụi bẩn còn sót lại sau khi rửa mặt đồng thời cân bằng độ pH cho da, tạo tiền đề để các bước dưỡng tiếp theo hấp thụ tốt hơn. Nên chọn các loại toner dịu nhẹ, không chứa cồn hoặc hương liệu mạnh.
Dưỡng ẩm phù hợp
Kể cả da dầu hay da mụn cũng cần được dưỡng ẩm đầy đủ. Việc thiếu nước khiến da tiết dầu nhiều hơn, tạo điều kiện cho mụn cám hình thành. Ưu tiên chọn kem dưỡng có kết cấu mỏng nhẹ, không gây bít tắc lỗ chân lông (non-comedogenic).
Bảo vệ da bằng kem chống nắng
Tia UV có thể làm tổn thương da, khiến lỗ chân lông to ra và làm tình trạng mụn cám nghiêm trọng hơn. Thoa kem chống nắng mỗi ngày, kể cả khi ở trong nhà, sẽ giúp da khỏe mạnh và ngăn ngừa mụn hiệu quả hơn.
Thay đổi thói quen sinh hoạt lành mạnh
Hạn chế sờ tay lên mặt
Việc chạm tay lên mặt thường xuyên sẽ khiến vi khuẩn từ tay lây sang da mặt, dẫn đến bít tắc lỗ chân lông và hình thành mụn cám. Hãy tập thói quen giữ tay sạch và hạn chế tiếp xúc với da mặt.
Tẩy trang kỹ lưỡng
Ngay cả khi không trang điểm, lớp kem chống nắng và bụi bẩn tích tụ suốt ngày dài vẫn cần được làm sạch đúng cách. Tẩy trang kỹ mỗi tối sẽ giúp da được "thở" và ngăn ngừa mụn hiệu quả hơn.
Uống đủ nước
Uống nước đầy đủ giúp cấp ẩm từ bên trong và hỗ trợ quá trình thải độc của cơ thể, từ đó làm giảm tình trạng tiết dầu quá mức và hạn chế mụn.
Chế độ ăn uống cân bằng
Hạn chế đồ ăn chiên xào, nhiều đường và chất béo. Bổ sung rau xanh, trái cây và các thực phẩm giàu kẽm, vitamin A, vitamin Esẽ giúp cải thiện sức khỏe làn da từ bên trong.
Ngủ đủ giấc và giảm căng thẳng
Thiếu ngủ và căng thẳng kéo dài có thể khiến hormone mất cân bằng và làm tăng tiết bã nhờn – nguyên nhân hình thành mụn cám. Duy trì giấc ngủ từ 7–8 tiếng mỗi ngày và thư giãn tinh thần sẽ hỗ trợ kiểm soát mụn tốt hơn.
Vệ sinh đồ dùng cá nhân
Các vật dụng như vỏ gối, điện thoại, khẩu trang hay khăn mặt nếu không được giặt giũ và thay đổi thường xuyên sẽ dễ tích tụ vi khuẩn và bụi bẩn, từ đó ảnh hưởng đến da mặt. Đảm bảo vệ sinh cá nhân sạch sẽ là bước không thể thiếu để ngăn ngừa mụn.
6Các câu hỏi thường gặp về mụn cám (FAQ)
Mụn cám có tự hết không?
Mụn cám thường không tự biến mất hoàn toàn nếu không có sự can thiệp hoặc chăm sóc đúng cách. Chúng hình thành do lỗ chân lông bị tắc nghẽn bởi bã nhờn, tế bào chết và bụi bẩn.
Nếu không làm sạch da đều đặn, mụn cám sẽ tiếp tục tích tụ và lan rộng ra nhiều vùng da khác. Tuy nhiên, nếu chăm sóc da tốt, duy trì thói quen làm sạch và dưỡng da phù hợp, mụn cám có thể giảm đi rõ rệt theo thời gian.
Nặn mụn cám có để lại sẹo không?
Mặc dù mụn cám là loại mụn không viêm và nằm nông trên bề mặt da, nhưng nếu nặn không đúng cách hoặc sử dụng tay không vệ sinh, da vẫn có nguy cơ bị tổn thương, trầy xước hoặc nhiễm trùng nhẹ.
Những tổn thương này có thể dẫn đến thâm, sạm hoặc thậm chí là sẹo nếu da thuộc cơ địa dễ kích ứng. Tốt nhất, hãy để việc lấy nhân mụn được thực hiện bởi chuyên gia da liễu hoặc kỹ thuật viên tại các spa uy tín để đảm bảo an toàn.
Mụn cám có lây không?
Mụn cám không phải là bệnh truyền nhiễm nên không lây từ người này sang người khác. Tuy nhiên, nếu dùng chung các vật dụng cá nhân như khăn mặt, cọ trang điểm, điện thoại không vệ sinh… vi khuẩn và dầu thừa có thể lây lan trên cùng một người và làm mụn xuất hiện nhiều hơn ở các vùng da khác nhau.
Hiểu đúng và chăm sóc đúng cách sẽ giúp bạn nhanh chóng lấy lại làn da mịn màng, tự tin. Đừng để những nốt mụn nhỏ bé ảnh hưởng đến tâm trạng mỗi ngày. Kiên trì và yêu thương làn da, bạn sẽ thấy điều kỳ diệu. Dấu hiệu nhận biết mụn cám và cách điều trị mụn cám sẽ là hành trang hữu ích đồng hành cùng bạn.
Có thể bạn quan tâm:
Tham khảo sữa rửa mặt các loại có bán tại Bách hóa XANH:
