Mụn viêm khiến da đau rát, khó chịu và dễ để lại thâm sẹo nếu xử lý sai cách. Cùng tìm hiểu cách nhận biết và điều trị hiệu quả từng loại mụn viêm.
loading content table...
Mụn viêm là dạng nặng của mụn trứng cá gây nhiều hậu quả nghiêm trọng. Vậy bị mụn viêm nên làm gì? Nếu bạn đang đau đầu vì mụn sưng đỏ, mụn mủ hay mụn bọc không thuyên giảm, bài viết này chính là dành cho bạn. Chúng tôi sẽ giúp bạn nhận biết các loại mụn viêm, nguyên nhân gây mụn và cách điều trị hiệu quả, an toàn tại nhà.
1Mụn viêm là gì?
Mụn viêm là một dạng nặng của mụn trứng cá, thường xuất hiện khi lỗ chân lông bị bít tắc bởi dầu thừa, tế bào chết và bụi bẩn. Khi không được làm sạch và chăm sóc đúng cách, vi khuẩn P. acnes có thể xâm nhập vào lỗ chân lông, gây viêm nhiễm và hình thành mụn viêm.
Loại mụn này thường có biểu hiện sưng đỏ, cứng, gây đau nhức và không có nhân rõ ràng. Mụn viêm thường nằm sâu dưới da, gây tổn thương đến mô và các tế bào xung quanh. Nếu không được xử lý kịp thời, mụn có thể lan rộng, dễ để lại vết thâm và sẹo sâu, ảnh hưởng lâu dài đến làn da.
2Các loại mụn viêm thường gặp
Việc nhận biết đúng từng loại mụn viêm là bước quan trọng giúp bạn lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp và hạn chế nguy cơ để lại sẹo. Dưới đây là những dạng mụn viêm phổ biến mà bạn cần lưu ý:
Mụn viêm đỏ không nhân
Đây là dạng mụn sưng đỏ trên bề mặt da, không thấy rõ nhân. Mụn có thể gây cảm giác đau nhẹ khi chạm vào và không dễ nặn do nhân mụn chưa hình thành hoặc nằm sâu bên trong da. Nếu cố tình can thiệp, mụn dễ chuyển biến thành mụn bọc hoặc mụn nang, làm tăng nguy cơ tổn thương và để lại sẹo.
Mụn viêm có mủ
Loại mụn này thường có đầu trắng hoặc vàng, chứa dịch mủ bên trong. Mụn sưng đỏ, đau và dễ bị vỡ nếu chạm mạnh. Tuy nhiên, việc tự ý nặn mụn mủ khi chưa “chín” có thể dẫn đến viêm lan rộng, khiến mụn lâu lành và dễ để lại vết thâm, sẹo rỗ.
Mụn bọc
Mụn bọc là một dạng viêm nặng hơn, thường sưng to, đau nhiều và cứng. Nhân mụn nằm sâu dưới da, khó trồi lên bề mặt nên rất khó xử lý bằng cách nặn thông thường. Mụn bọc thường xuất hiện ở những vùng tiết nhiều dầu như cằm, trán, mũi. Nếu không điều trị đúng cách, loại mụn này rất dễ để lại sẹo lõm hoặc sẹo lồi.
Mụn nang
Đây là dạng mụn viêm nghiêm trọng nhất, phát triển sâu dưới da với kích thước lớn và chứa nhiều mủ. Mụn nang gây đau nhức dữ dội, có thể tạo thành ổ viêm lan rộng. Dù được chăm sóc cẩn thận, mụn nang vẫn có khả năng cao để lại sẹo vĩnh viễn do tổn thương sâu trong cấu trúc da.
3Nguyên nhân gây nổi mụn viêm
Mụn viêm là kết quả của nhiều yếu tố tác động lên làn da, trong đó nguyên nhân phổ biến nhất là sự bít tắc lỗ chân lông. Khi bụi bẩn, dầu thừa và tế bào chết tích tụ trên bề mặt da mà không được làm sạch đúng cách, chúng sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn, đặc biệt là vi khuẩn P. acnes sinh sôi. Vi khuẩn này khi phát triển mạnh có thể gây viêm nhiễm, dẫn đến tình trạng mụn viêm sưng đỏ, mưng mủ.
Ngoài ra, còn nhiều yếu tố khác góp phần làm gia tăng nguy cơ hình thành mụn viêm, bao gồm:
- Thay đổi nội tiết tố: Những thay đổi hormone trong thời kỳ dậy thì, chu kỳ kinh nguyệt hoặc khi mang thai khiến tuyến bã nhờn hoạt động mạnh hơn, làm tăng khả năng bít tắc lỗ chân lông.
- Ảnh hưởng từ thuốc: Một số loại thuốc, đặc biệt là kháng sinh hoặc thuốc chứa corticosteroid, có thể làm thay đổi hoạt động của da và gây mụn.
- Chế độ ăn uống kém lành mạnh: Việc tiêu thụ quá nhiều thực phẩm dầu mỡ, đường tinh luyện hoặc thực phẩm có chỉ số đường huyết cao có thể kích thích sản xuất bã nhờn nhiều hơn.
- Di truyền: Nếu người thân trong gia đình từng gặp tình trạng mụn viêm, bạn cũng có nguy cơ cao hơn.
- Vi khuẩn P.acnes: Loại vi khuẩn này là một tác nhân chính gây ra mụn trứng cá viêm, đặc biệt là khi da không được làm sạch kỹ lưỡng mỗi ngày.
4Cách điều trị các loại mụn viêm
Để điều trị mụn viêm một cách an toàn, nhanh chóng và không để lại sẹo thâm, bạn có thể áp dụng một số phương pháp sau tùy theo mức độ mụn:
Dùng sản phẩm trị mụn hoặc thuốc không kê đơn
Khi mụn viêm còn nhẹ hoặc mới hình thành, bạn có thể cải thiện tình trạng này bằng các loại sản phẩm chăm sóc da chứa hoạt chất hỗ trợ điều trị mụn. Những sản phẩm này có thể dùng lâu dài, ít gây tác dụng phụ nếu chọn đúng cách và phù hợp với làn da. Một số thành phần phổ biến bao gồm:
- Retinoid: Giúp làm thông thoáng lỗ chân lông, tẩy tế bào chết nhẹ nhàng và ngăn chặn sự hình thành của mụn mới. Các sản phẩm mỹ phẩm thường chứa retinoid ở nồng độ thấp, hạn chế kích ứng.
- Benzoyl Peroxide: Có tác dụng diệt khuẩn, giảm viêm và làm khô đầu mụn nhanh chóng. Đồng thời hỗ trợ làm sạch tuyến bã nhờn, ngăn ngừa mụn lan rộng.
- Acid Azelaic: Một hoạt chất có nguồn gốc từ thiên nhiên, giúp kháng khuẩn, giảm viêm và làm sáng da, phù hợp với làn da bị mụn viêm kết hợp sạm màu, thâm mụn.
- Lưu huỳnh (Sulfur): Hỗ trợ kiểm soát dầu và làm dịu các nốt mụn viêm nhẹ, thường được kết hợp với các thành phần trị mụn khác để tăng hiệu quả điều trị.
Điều trị bằng thuốc kê đơn theo hướng dẫn của bác sĩ da liễu
Trong những trường hợp mụn viêm nặng, lan rộng hoặc có nguy cơ để lại sẹo, cần thăm khám và điều trị theo hướng dẫn từ chuyên gia da liễu. Các nhóm thuốc thường được sử dụng gồm:
- Thuốc bôi chứa Retinoids: Là dẫn xuất của vitamin A, có tác dụng thúc đẩy tái tạo tế bào, giúp da phục hồi và giảm mụn hiệu quả.
- Thuốc bôi hoặc uống chứa Isotretinoin: Là hoạt chất mạnh, thường dùng cho tình trạng mụn nghiêm trọng hoặc mụn bọc, mụn nang sâu dưới da. Tuy nhiên, cần theo dõi sát sao trong quá trình sử dụng vì có thể gây tác dụng phụ.
- Thuốc kháng sinh: Có thể dùng theo đường uống hoặc bôi ngoài để ức chế vi khuẩn gây mụn, giảm viêm và sưng tấy. Việc sử dụng kháng sinh cần có chỉ định cụ thể để tránh tình trạng kháng thuốc.
- Thuốc điều hòa nội tiết: Phù hợp cho những người bị mụn viêm do mất cân bằng hormone, nhất là ở nữ giới trong giai đoạn dậy thì, mang thai hoặc kỳ kinh nguyệt. Thuốc tránh thai dạng uống là một trong những phương pháp được áp dụng phổ biến.
5Những điều cần lưu ý khi điều trị mụn viêm
Da đang gặp tình trạng mụn viêm rất dễ bị kích ứng và tổn thương nếu không được chăm sóc đúng cách. Ngoài việc áp dụng phương pháp điều trị phù hợp, bạn cần lưu ý một số điểm quan trọng sau để tránh làm mụn lan rộng hoặc để lại sẹo thâm:
- Tuyệt đối không tự ý nặn mụn: Việc dùng tay hoặc các dụng cụ không đảm bảo vệ sinh để nặn mụn có thể khiến vi khuẩn lây lan và làm tình trạng viêm nghiêm trọng hơn. Điều này cũng làm tăng nguy cơ để lại sẹo rỗ hoặc vết thâm kéo dài.
- Tránh sử dụng sữa rửa mặt có chất tẩy rửa mạnh: Những sản phẩm này có thể làm mất đi lớp dầu tự nhiên trên da, khiến da khô và dễ bị kích ứng, từ đó làm mụn viêm trở nên trầm trọng hơn.
- Không dùng mỹ phẩm chứa cồn: Cồn có thể khiến da bị khô, bong tróc, làm hàng rào bảo vệ da suy yếu và khiến mụn dễ tái phát.
- Hạn chế dùng thuốc chứa Corticoid hoặc Halogen: Đây là những thành phần có thể gây tác dụng phụ nghiêm trọng nếu dùng sai cách, làm mỏng da, dễ nổi mụn nhiều hơn sau khi ngưng thuốc.
6Cách ngăn ngừa mụn viêm hiệu quả
Để hạn chế tối đa tình trạng mụn viêm xuất hiện, bạn cần chủ động chăm sóc da đúng cách ngay từ sớm. Một số thói quen sau sẽ giúp bạn bảo vệ làn da khỏe mạnh và tránh nguy cơ mụn viêm:
- Làm sạch da nhẹ nhàng nhưng hiệu quả: Rửa mặt hằng ngày với sữa rửa mặt phù hợp với loại da là bước đầu tiên quan trọng. Hãy chọn sản phẩm dịu nhẹ, không chứa các thành phần dễ gây kích ứng để duy trì hàng rào bảo vệ tự nhiên của da.
- Bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời:Tia UV không chỉ khiến da lão hóa sớm mà còn làm tình trạng viêm trở nên nghiêm trọng hơn. Vì vậy, bạn nên thoa kem chống nắng trước khi ra ngoài khoảng 20–30 phút và ưu tiên loại kem không gây bít tắc lỗ chân lông.
- Tẩy trang kỹ nếu có trang điểm hoặc dùng kem chống nắng: Dù không trang điểm, việc dùng kem chống nắng mỗi ngày cũng đòi hỏi bạn phải tẩy trang kỹ vào cuối ngày để đảm bảo lỗ chân lông được thông thoáng.
- Ưu tiên mỹ phẩm không chứa dầu: Các sản phẩm trang điểm hoặc dưỡng da có ghi “oil-free” hoặc “non-comedogenic” sẽ giúp hạn chế tình trạng tích tụ dầu thừa.
7Câu hỏi thường gặp
Tại sao bị lên mụn viêm?
Mụn viêm hình thành khi các lỗ chân lông bị tắc nghẽn bởi dầu thừa, tế bào chết, và vi khuẩn. Nếu không được điều trị đúng cách, các vi khuẩn như P.acnes có thể xâm nhập và gây viêm, dẫn đến hình thành mụn viêm. Ngoài ra, các yếu tố như thay đổi hormone, căng thẳng, di truyền, chế độ ăn uống không lành mạnh, và thói quen chăm sóc da không phù hợp cũng có thể góp phần vào sự xuất hiện của mụn viêm.
Uống gì để giảm mụn viêm?
Một số thức uống có thể hỗ trợ giảm mụn viêm nhờ khả năng thanh lọc cơ thể và giảm viêm:
- Nước lọc: Giữ cơ thể luôn đủ nước giúp thải độc và làm sạch da từ bên trong.
- Trà xanh: Chứa chất chống oxy hóa mạnh mẽ giúp giảm viêm và ngăn ngừa mụn.
- Nước ép rau quả tươi: Các loại nước ép từ dưa chuột, cà rốt, hoặc cần tây có thể giúp làm mát cơ thể, giảm viêm và cấp ẩm cho da.
- Trà bạc hà: Trà bạc hà có tác dụng kháng viêm và làm dịu da.
Ăn gì để giảm mụn viêm?
Để ngăn ngừa và giảm mụn viêm, bạn nên ăn các thực phẩm giúp làm giảm viêm và duy trì sức khỏe da:
- Rau xanh, trái cây tươi: Các loại rau xanh như cải bó xôi, kale, cùng trái cây như dưa hấu, cam, dâu tây, giúp cung cấp vitamin và khoáng chất, giảm viêm và cải thiện làn da.
- Thực phẩm giàu Omega-3: Các loại cá như cá hồi, cá thu, hay các loại hạt như hạt chia, hạt lanh giúp giảm viêm trong cơ thể.
- Chế phẩm từ sữa ít béo: Sữa chua không đường hoặc kefir giúp duy trì hệ vi sinh vật đường ruột khỏe mạnh, từ đó có lợi cho sức khỏe làn da.
Làm gì khi mụn viêm bị vỡ?
Khi mụn viêm bị vỡ, bạn cần xử lý cẩn thận để tránh nhiễm trùng và tổn thương da:
- Vệ sinh nhẹ nhàng: Dùng dung dịch sát khuẩn nhẹ hoặc nước muối sinh lý để làm sạch vùng da bị vỡ.
- Không chạm tay trực tiếp: Tránh sờ vào vùng da bị vỡ để ngăn vi khuẩn từ tay gây nhiễm trùng.
- Sử dụng thuốc mỡ kháng sinh (nếu cần): Sau khi làm sạch, có thể thoa một lớp thuốc mỡ kháng sinh theo chỉ dẫn của bác sĩ để ngăn ngừa vi khuẩn xâm nhập.
Khi nào mụn viêm nặn được?
Mụn viêm không nên nặn khi chúng chưa "chín" vì điều này có thể khiến mụn lan rộng và để lại sẹo. Tuy nhiên, nếu mụn đã có đầu trắng hoặc mủ xuất hiện, bạn có thể nặn khi đã được vệ sinh sạch sẽ và thực hiện theo đúng cách. Tốt nhất, bạn nên để bác sĩ hoặc chuyên gia da liễu thực hiện nặn mụn để tránh tổn thương da.
Việc điều trị mụn viêm cần sự kiên nhẫn và lựa chọn phương pháp phù hợp với làn da. Đừng quá lo lắng, chỉ cần chăm sóc đúng cách, làn da sẽ sớm phục hồi. Hãy lắng nghe làn da của bạn và đừng quên tìm hiểu cách điều trị các loại mụn viêm để bảo vệ làn da luôn khỏe mạnh.
Có thể bạn quan tâm:
Chọn mua sữa rửa mặt chất lượng có bán tại Bách hóa XANH nhé:
