Bánh cúng cô hồn là những loại bánh truyền thống được dùng trong lễ cúng rằm tháng 7. Vậy bánh cúng cô hồn gồm những loại bánh gì? Cùng tìm hiểu nhé!
Vào mỗi dịp rằm tháng 7, người Việt thường chuẩn bị mâm lễ cúng cô hồn để cúng cho các vong linh lang thang. Trong mâm cúng, bánh cúng cô hồn là phần không thể thiếu. Cùng tìm hiểu xem bánh cúng cô hồn là gì và nên chọn loại nào cho đúng phong tục.
1Bánh cúng cô hồn là gì?
Bánh cúng cô hồn là phần lễ vật quen thuộc trong dịp cúng cô hồn, thường diễn ra vào rằm tháng 7 âm lịch. Đây là mâm bánh mang tính tượng trưng, bao gồm các loại bánh kẹo, mía, sữa, đường,… dùng để cúng thị thực các vong linh lang thang, không nơi nương tựa, không ai thờ cúng.
Tùy vùng miền mà cách bày biện có thể khác nhau, nhưng nhìn chung bánh cúng cô hồn thể hiện lòng thành và sự sẻ chia với những linh hồn lưu lạc. Sau khi hoàn tất nghi lễ, phần bánh này thường được đem chia lại cho trẻ nhỏ, người đi đường hoặc đặt nơi thoáng đãng như gốc cây, góc đường để “bố thí” cho các cô hồn theo đúng tín ngưỡng dân gian.
2Các loại bánh cúng cô hồn
Bánh men cúng cô hồn
Bánh men bi hay bánh men gai là loại bánh giòn xốp, vị ngọt, thường có hình tròn nhỏ màu trắng đục hay tạo hình gai. Đây là loại bánh truyền thống, hay xuất hiện trong mâm cúng cô hồn vào rằm tháng 7 hoặc mùng 2, 16 âm lịch hằng tháng.
Cốm màu cúng cô hồn
Cốm màu thường là cốm được nhuộm thực phẩm tự nhiên với các màu xanh, hồng, vàng, là món thường thấy trong mâm cúng. Loại cốm này thường đóng thành từng bánh nhỏ, có vị ngọt dịu và mùi hương đặc trưng.
Bỏng ngô cúng cô hồn
Bỏng ngô (hay còn gọi là bắp rang) là món không thể thiếu trong các lễ cúng cô hồn, nhất là ở miền Nam. Bỏng ngô dễ ăn, thơm, nhẹ bụng và mang ý nghĩa đơn sơ, mộc mạc như lòng thành của người dâng lễ.
Kẹo trái cây cúng cô hồn
Kẹo trái cây là loại kẹo cứng nhiều màu, có mùi trái cây, thường được chọn để cúng cô hồn bởi hương vị ngọt ngào và hình thức đẹp mắt. Người ta tin rằng các linh hồn sẽ cảm thấy được an ủi, nhẹ nhõm hơn khi nhận được những món quà nhỏ mang theo mùi vị tuổi thơ như kẹo. Ngoài ra, kẹo còn biểu trưng cho sự may mắn và viên mãn.
Bánh ngựa cúng cô hồn
Bánh ngựa là loại bánh làm từ bột nếp trộn đường, tạo hình giống con ngựa. Đây là món bánh có nguồn gốc dân gian, mang ý nghĩa cầu may và xua đuổi tà khí. Trong mâm cúng cô hồn, bánh ngựa là vật phẩm vừa mang tính nghi lễ vừa tượng trưng cho sự bảo vệ, tránh điềm xấu.
Bánh snack mini cúng cô hồn
Các loại snack mini thường xuất hiện trong mâm cúng nhờ kích thước nhỏ gọn, dễ bài trí. Chúng được đưa vào mâm cúng cô hồn bởi tính tiện dụng, hợp khẩu vị và quan niệm rằng các vong linh cũng cần được "hưởng" những món quà vặt hợp thời.
3Mâm cúng cô hồn có gì?
Vào những ngày cúng cô hồn, đặc biệt là rằm tháng 7 âm lịch, việc chuẩn bị một mâm lễ đầy đủ và thành tâm là cách để gia chủ cầu mong bình an, hóa giải vận hạn và bày tỏ lòng nhân đạo với các vong linh lang thang.
Mâm cúng cô hồn không cần mâm cao cỗ đầy, nhưng nên có các lễ vật cơ bản mang ý nghĩa chia sẻ, bố thí, thể hiện lòng từ bi. Dưới đây là những vật phẩm thường có trong một mâm lễ cúng cô hồn truyền thống:
- Cháo trắng loãng (12 chén nhỏ) hoặc cơm vắt: 3 vắt
- Đường thẻ: 12 viên
- Giấy tiền vàng mã, giấy áo cúng (có thể xen kẽ ít tiền thật mệnh giá nhỏ tùy tâm)
- Mía lau để nguyên vỏ, cắt thành từng đoạn ngắn chừng 15cm, bày gọn trong mâm
- Bánh, sữa, kẹo,...
- Bỏng ngô, sắn, ngô, khoai lang
- Hoa quả với 5 loại 5 màu (ngũ sắc)
- Nước, nhang: Gồm 3 ly nhỏ, 2 ngọn nến nhỏ, 2 cây nhang
Lưu ý nên chuẩn bị mâm cơm cúng rằm tháng 7 bằng đồ chay. Theo giáo lý Phật giáo, món chay giúp các vong linh nhẹ nhàng buông bỏ oán niệm. Ngược lại nếu dùng đồ mặn dễ khơi dậy lòng tham, sân hận, khiến họ vấn vương cõi trần, khó siêu thoát, sinh ra quấy nhiễu người sống.
4Một số lưu ý khi làm lễ cúng cô hồn
Lễ cúng cô hồn vào rằm tháng 7 là một nghi lễ quan trọng, thể hiện lòng thành kính và sự tôn trọng đối với các vong linh không nơi nương tựa. Để buổi cúng diễn ra trang nghiêm, thuận lợi, bạn cần chú ý những điểm quan trọng dưới đây:
- Mâm cúng cô hồn phải được đặt ở ngoài trời, trước sân nhà hoặc khu vực buôn bán, không đặt trong nhà.
- Sau khi cúng xong, tuyệt đối không mang đồ cúng vào nhà hay sử dụng lại các vật phẩm đã dùng để cúng.
- Tiến hành đốt vàng mã ngay tại chỗ cúng, sau đó rải muối và gạo ra bốn phương tám hướng để xua đuổi tà khí.
- Thời gian cúng nên bắt đầu sau 12 giờ trưa, ưu tiên vào buổi chiều tối để phù hợp với quan niệm âm dương.
- Khi rải tiền vàng trên mâm cúng, đảm bảo đặt nhang đều ở bốn hướng, mỗi hướng từ 3, 5, 7 cây nhang.
- Hạn chế trẻ nhỏ, người già và phụ nữ mang thai tiếp xúc gần mâm cúng vì họ dễ bị quấy rối.
- Chỉ đọc bài khấn rằm tháng 7 trong lúc cúng, và phải tuân thủ đúng văn khấn truyền thống.
- Không được lấy đồ cúng ăn trộm, đồng thời giữ thú nuôi tránh xa mâm cúng trong suốt thời gian lễ.
5Bánh cúng cô hồn có ăn được không?
Theo quan niệm dân gian, sau khi kết thúc lễ cúng cô hồn, những vật phẩm như bánh kẹo hay đồ ăn thường được phát cho trẻ em xung quanh để chia sẻ may mắn. Tuy nhiên, vì mâm cúng thường đặt ở nơi thấp, ngoài trời hoặc khu vực công cộng nên đồ ăn có thể tiếp xúc với bụi bẩn, côn trùng, khiến vệ sinh không đảm bảo.
Các loại bánh cúng cô hồn có bao bì đóng gói kín như bánh kẹo, trái cây vẫn có thể sử dụng được nếu còn nguyên vẹn. Gia chủ cũng có thể dành tặng những món này cho người khác hoặc để tiết kiệm, cho vào thùng gạo tránh lãng phí và thể hiện lòng thành kính đúng mực.
Bánh cúng cô hồn không chỉ là lễ vật truyền thống mà còn mang ý nghĩa thể hiện tấm lòng với các vong linh. Hiểu rõ về các loại bánh cúng cô hồn giúp bạn chuẩn bị mâm lễ đầy đủ và trang nghiêm hơn. Đây cũng là cách để giữ gìn nét văn hóa đặc sắc trong mỗi dịp rằm tháng 7.
Có thể bạn quan tâm:
Chọn mua bánh kẹo ngon, chất lượng có bán tại Bách hóa XANH nhé:
