Giáo dục giới tính cho con từ nhỏ rất quan trọng để giúp trẻ phát triển toàn diện. Hãy cùng Bách hóa XANH tìm hiểu về cách giáo dục giới tính cho con theo từng độ tuổi.
Giáo dục giới tính cho con là một chủ đề quan trọng và nhạy cảm trong việc nuôi dạy trẻ. Khi đưa ra đề tài này, không chỉ đang giúp các bậc cha mẹ hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của việc giáo dục giới tính cho con, mà còn giúp cho các trẻ em có thể học được những kỹ năng, kiến thức cần thiết để phát triển và tăng cường sự tự tin của bản thân.
1 Trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi (0-24 tháng)
Ở độ tuổi này, giáo dục giới tính chủ yếu tập trung vào việc giúp trẻ nhận biết các bộ phận trên cơ thể (đặc biệt là bộ phận sinh dục).
Cha mẹ cần hướng dẫn trẻ gọi tên các bộ phận sinh dục như dương vật - nam giới và âm hộ - nữ giới, giúp trẻ phân biệt được sự khác nhau cơ bản giữa nam và nữ. Bạn cũng cần dạy con thể hiện cảm xúc của mình một cách thoải mái và không xấu hổ về bất kỳ bộ phận nào trên cơ thể của chúng.
Trẻ mới chập chững biết đi thường có xu hướng chạm vào bộ phận sinh dục của mình và không thích mặc quần áo. Đây cũng là cơ hội để bạn giải thích với con bằng cách lặp đi lặp lại rằng lúc nào nên mang đồ lúc nào được cởi đồ.
2 Giai đoạn 2-5 tuổi
Trong giai đoạn này, trẻ bắt đầu phát triển nhận thức về bản thân và giới tính của mình. Vì vậy, việc giáo dục giới tính cho trẻ ở độ tuổi này rất quan trọng để giúp trẻ hiểu về sự khác biệt giới tính và sự riêng tư của mỗi người.
Ở lứa tuổi này, trẻ em rất tò mò về cơ thể của nhau vì vậy dạy cho trẻ hiểu về sự riêng tư của chính mình và tôn trọng sự riêng tư của người khác. Trẻ cần biết rằng:
- Điều gì phù hợp hay không phù hợp khi chạm vào hoặc bị chạm vào bởi người khác.
- Những thời gian và địa điểm được coi là riêng tư: Cần đóng cửa khi thay đồ, đi vệ sinh hay đi tắm; cần gõ cửa và hỏi để kiểm tra có thể vào không trước khi vào phòng ngủ hay phòng tắm.
- Một số bộ phận của cơ thể là riêng tư: Những bộ phận này không được cho bất ký ai nhìn thấy hay chạm vào.
- Ngoài ra, lứa tuổi từ 2 - 5 hay đặt câu hỏi về việc "Con được sinh ra từ đâu?". Bạn có thể giải thích cho trẻ rằng con người được sinh ra từ bụng của mẹ. Bạn có thể sử dụng những từ ngữ đơn giản, dễ hiểu như "Mẹ có một cái bụng rất lớn và con đã ở trong bụng đó trong một thời gian dài. Khi con lớn đủ và sẵn sàng, con sẽ ra ngoài để được gặp mọi người."
3 Giai đoạn 5-8 tuổi
Trong độ tuổi này, bạn có thể giải thích rõ ràng hơn với trẻ về lạm dụng tình dục. Trẻ em cần phải biết các biện pháp để bảo vệ mình và giúp đỡ người khác nếu bị lạm dụng.
Dạy cho trẻ biết từ chối khi không thích người khác chạm vào như "Dừng lại, con không thích điều đó", “Con không thấy thoải mái khi bị đối xử như vậy”,...
Lứa tuổi này là lúc dễ bắt gặp những hình ảnh nhạy cảm qua tivi hay trên các thiết bị điện tử. Vì vậy, cha mẹ cần giải thích cho con về những hình ảnh hoặc trang web đó không phù hợp với lứa tuổi của con, để tránh bất ngờ hoặc hoảng hốt khi chúng vô tình tiếp cận. Nếu trẻ gặp phải những tình huống này ngoài đời thì hãy khuyến khích con nói chuyện với cha mẹ để tìm cách giải quyết vấn đề.
Lúc này bạn cần giải đáp rõ hơn về vấn đề "Con được sinh ra như thế nào?": Em bé được tạo ra khi tinh trùng rời khỏi dương vật của người đàn ông và đi vào âm đạo của người phụ nữ. Sau đó, chúng tìm đường đến nơi có quả trứng. Tiếp theo, trứng và tinh trùng kết hợp với nhau và phát triển thành một em bé.
4 Giai đoạn 9-12 tuổi
Ở giai đoạn này, các kiến thức về thời kỳ dậy thì cần được trang bị một cách chi tiết thông qua sách, báo hay video giải thích. Bạn cần dạy về chu kỳ kinh nguyệt cho bé gái và sự xuất tinh cho bé trai.
Phụ huynh cần chú ý đến hoạt động của con, đặc biệt là các chương trình mà con xem. Đồng thời, cần đảm bảo con sử dụng các thiết bị điện tử một cách an toàn và thường xuyên trao đổi với con về quan điểm của gia đình về khái niệm tôn trọng và gắn bó trong mối quan hệ.
Đối với bé gái, lứa tuổi này có sự thay đổi về mặt cảm xúc, vì vậy phụ huynh cần dành thời gian lắng nghe và động viên bé, giải thích rằng sự thay đổi đó là bình thường để bé không bị lo lắng.
5 Giai đoạn từ 12 tuổi trở lên
Từ độ tuổi 12 trở lên là giai đoạn nhạy cảm với sự phát triển của cơ thể và tâm lý. Đặc biệt là với những bé gái, khi bắt đầu có chu kỳ kinh nguyệt. Việc trang bị cho trẻ kiến thức về kỳ kinh nguyệt đầu tiên và cách xử lý khi gặp phải là rất quan trọng.
Đây cũng là giai đoạn mà trẻ phát triển tình cảm đồng trang lứa, do đó cha mẹ cần trở thành người bạn đồng hành của con và xây dựng một mối quan hệ tôn trọng và đáng tin cậy. Đừng ngăn cản hoặc dọa dẫm con, hãy tạo dựng niềm tin cho con thông qua các cuộc trò chuyện chân thành.
Ngoài ra, cha mẹ cần truyền đạt cho trẻ những thông tin quan trọng như quan hệ tình dục an toàn, biện pháp phòng tránh mang thai không mong muốn,.. để giúp con hiểu và có hành động phòng tránh tốt nhất.
Khích lệ trẻ tham gia các hoạt động giáo dục giới tính được tổ chức tại trường, giúp chúng tự tin và thoải mái hơn khi thảo luận về chủ đề này. Khi tham gia các hoạt động như vậy, trẻ không chỉ có cơ hội để nói chuyện với cha mẹ, mà còn có thể thảo luận với bạn bè và những người khác trong một môi trường an toàn. Điều này giúp trẻ hiểu rằng giới tính không phải là vấn đề bất thường hay đáng lo ngại nếu biết cách kiểm soát và hành xử đúng đắn.
Trên đây là những điều bố mẹ cần lưu ý khi giáo dục giới tính cho con theo độ tuổi mà Bách hóa XANH muốn chia sẻ với bạn. Hy vọng các thông tin bổ ích trên sẽ giúp bạn có phương pháp giáo dục giới tính cho trẻ tốt hơn.
Có thể bạn quan tâm:
Mua sữa bột các loại cho bé tại Bách hoá XANH:
