Gaslight là gì? Gaslight tác động như thế nào trong cuộc sống của con người? Tìm hiểu dấu hiệu nhận biết một người đang muốn gaslight và cách phòng tránh.
loading content table...
Nỗi sợ hãi, nhận thức mờ nhạt và niềm tin vào bản thân dần tan biến. Đó là những hậu quả khi chúng ta bị một người khác gaslighting - một hình thức thao túng tinh vi nhằm kiểm soát và làm cho chúng ta mất niềm tin vào sự thật và trí nhớ của chính mình. Cùng khám phá những dấu hiệu, tác động và cách ứng phó với gaslighting trong cuộc sống hàng ngày qua bài viết sau đây.
1 Gaslight là gì?
Gaslight là cách thao túng và bạo hành người khác bằng cách sử dụng thông tin sai trái hoặc thiếu chính xác. Người thao túng muốn làm cho nạn nhân sợ hãi và mất niềm tin vào chính mình. Quá trình này diễn ra chậm rãi và khó nhận biết. Ban đầu, nạn nhân có thể cảm thấy tội lỗi khi nghi ngờ người thao túng mình.
Gaslight trong gia đình
Ví dụ điển hình của gaslight trong gia đình là người chồng sử dụng lời nói và thông tin không chính xác để thao túng và khiến người vợ mất niềm tin vào bản thân. Chẳng hạn, người vợ ban đầu nhận ra việc uống rượu của chồng là sai, nhưng sau đó cảm thấy tội lỗi và tin vào lời giải thích của anh ta.
Gaslight trong chốn công sở
Trong môi trường công ty, gaslighting có thể xảy ra khi cấp trên sử dụng lời nói và áp lực vô hình để thao túng bạn. Họ sẽ sử dụng các lý do như "cống hiến cho công ty" hoặc "thể hiện bản lĩnh vượt trội" để buộc bạn phải tuân thủ ý muốn của họ.
Ban đầu, bạn có thể tưởng rằng việc thích nghi và vâng lời là điều cần thiết, nhưng cuối cùng bạn có thể nhận ra rằng bạn đang bị người khác kiểm soát sau khi bị đẩy đến giới hạn hoặc gặp vấn đề về sức khỏe.
Hội chứng Stockholm
Gaslighting có thể gây ra hội chứng Stockholm - một hiện tượng khiến nạn nhân phát triển tình cảm với người đã thao túng họ. Điều đáng lo ngại là ai cũng có nguy cơ bị gaslighting, và thủ thuật này có thể xuất hiện ở nhiều lĩnh vực khác nhau, từ mối quan hệ tình cảm đến gia đình hay công ty. Việc nhận biết và tự bảo vệ khỏi gaslighting trở thành một yếu tố quan trọng để duy trì sự tự tin và tâm lý lành mạnh trong cuộc sống hàng ngày.
2 Dấu hiệu nhận biết một người muốn gaslight
Người muốn gaslighting thường có những dấu hiệu sau:
- Nói dối: Họ liên tục nói dối về những việc mà bạn biết rõ ràng là sự thật, khiến bạn mất niềm tin vào khả năng phân biệt đúng sai của mình.
- Dựng chuyện không có thật: Họ tạo ra những câu chuyện hoặc sự kiện không có căn cứ để làm bạn nghi ngờ và mất niềm tin vào trí nhớ của mình.
- Sử dụng những điều bạn quan trọng để chống lại bạn: Họ lợi dụng những sở thích, giá trị hay nguyện vọng của bạn để tạo ra sự khủng bố tinh thần và làm bạn mất niềm tin vào bản thân.
- Thay đổi chính kiến: Họ dần dần thay đổi suy nghĩ, quan điểm và hành vi của bạn để bạn trở thành phiên bản phản ánh ý muốn và mong muốn của họ.
- Sử dụng lời nói và hành động để thao túng: Họ sử dụng lời nói thao túng, chế giễu, công kích hoặc hành động bạo lực để ép buộc và kiểm soát bạn.
- Sử dụng lời nói ngọt ngào: Họ có thể sử dụng lời nói ngọt ngào, khen ngợi hoặc đối xử tốt với bạn để làm bạn tin rằng họ không phải là người xấu, nhưng thực chất là để chiếm được sự tin tưởng và kiểm soát của bạn.
- Gây mập mờ và hỗn loạn: Họ tạo ra sự mập mờ và hỗn loạn trong môi trường xung quanh bạn, khiến bạn cảm thấy bối rối và không ổn định.
- Đổ tội và làm bạn cảm thấy có lỗi: Họ luôn đổ tội và khiến bạn cảm thấy mình là người có lỗi dù thực tế là chính họ có lỗi.
- Gây nghi ngờ vào tâm trí của bạn: Họ làm bạn nghi ngờ về tâm trí, trí nhớ và khả năng tỉnh táo của mình, khiến bạn khó tìm kiếm sự giúp đỡ và hỗ trợ từ bên ngoài.
- Cho rằng mọi người khác đều nói dối: Họ thường cho rằng mọi người xung quanh đều đang nói dối và chỉ có họ mới là người duy nhất đáng tin cậy và hiểu bạn.
3 Bạn có đang bị người khác gaslight không?
Một số dấu hiệu có thể bạn đang bị gaslight:
- Tự đánh giá thấp và nghi ngờ về bản thân.
- Mất niềm tin vào quan điểm và cảm nhận của chính mình.
- Thay đổi quan điểm và giá trị cá nhân dưới ảnh hưởng của người khác.
- Mất khả năng nhận ra thực tế và phân biệt đúng sai.
- Cảm thấy cô đơn, căng thẳng và trầm cảm.
Nếu bạn có một trong những dấu hiệu trên, rất có thể bạn đang bị gaslight, quan trọng là nhận ra tình huống này và tìm sự hỗ trợ từ người tin cậy hoặc chuyên gia tâm lý để giúp bạn thoát khỏi tình trạng gaslighting và bảo vệ sức khỏe tâm lý của mình.
4 3 giai đoạn của gaslight
- Giai đoạn hoài nghi: Bắt đầu khi lời nói và hành động của người khác khiến bạn bắt đầu hoài nghi về khả năng và quyết định của chính mình. Bạn có thể cảm thấy không tự tin và bị mất niềm tin vào bản thân.
- Giai đoạn phòng thủ: Khi nhận ra sự thao túng, bạn bắt đầu tự bảo vệ bằng cách thể hiện cách phòng thủ. Điều này có thể bao gồm việc chủ động đổi chủ đề hoặc cố gắng làm việc với động lực cao để chứng minh năng lực của mình và chống lại sự thao túng tâm lý.
- Giai đoạn trầm cảm: Trong giai đoạn cuối cùng, bạn trở nên mệt mỏi và cảm thấy mất đi chính mình. Cảm xúc tiêu cực có thể xuất hiện, và có nguy cơ bạn rơi vào trạng thái trầm cảm. Điều này do sự áp lực và thao túng liên tục đã ảnh hưởng đến trạng thái tâm lý của bạn.
5 Cách đối phó khi gặp gaslight
Có một số cách để đối phó với gaslighting và bảo vệ bản thân:
Xác nhận tình trạng gaslighting
Hãy cố gắng nhận ra ai đang cố gắng thao túng bạn và cách họ thực hiện gaslighting. Ghi chép lại những lần mà bạn tự nghi ngờ bản thân và nhìn nhận các biểu hiện của gaslighting để nhận ra hiện tượng này.
Ngồi thiền
Dành thời gian để thiền giúp bạn giữ chắc quan điểm và chính kiến của mình. Nó cung cấp sự tĩnh lặng và tập trung, giúp bạn không để cho sự gaslighting ảnh hưởng đến suy nghĩ và cảm xúc của mình.
Tìm sự hỗ trợ
Nói chuyện với những người bạn hoặc thành viên trong gia đình mà bạn tin tưởng để chia sẻ những trải nghiệm và nghi ngờ của mình. Họ có thể cung cấp sự khích lệ và hỗ trợ tinh thần.
Tìm sự giúp đỡ từ chuyên gia
Nếu cảm thấy cần thiết, tìm kiếm sự giúp đỡ từ những chuyên gia như nhà tâm lý học hoặc những chuyên gia về sức khỏe tâm thần. Họ có thể cung cấp cho bạn các công cụ và chiến lược để đối phó với tình huống gaslighting.
Hy vọng bài viết trên đây sẽ giúp bạn hiểu được gaslight là gì cũng như những dấu hiệu của tình trạng này. Theo dõi Bách hoá XANH để biết thêm nhiều thông tin hữu ích nhé!
Nguồn: hellobacsi.com
Có thể bạn quan tâm:
Mua trái cây tươi ngon tại Bách hóa XANH nhé:
