Giải mã ý nghĩa sâu sắc của đèn Ông Sao, đèn Cá Chép, đèn Kéo Quân... Khám phá tại sao lồng đèn lại là biểu tượng không thể thiếu của Tết Trung thu Việt Nam
Đêm rằm tháng Tám 2025 đang đến gần, mang theo ánh trăng tròn và những chiếc lồng đèn rực rỡ sắc màu. Không chỉ là món đồ chơi tuổi thơ, lồng đèn còn ẩn chứa những câu chuyện, biểu tượng văn hóa và ước mơ được thắp sáng trong đêm Trung thu.
1Lồng đèn - Biểu tượng của ánh sáng, hy vọng và sự đoàn viên
Trong văn hóa dân gian, lồng đèn không chỉ là món đồ chơi Trung thu quen thuộc mà còn mang nhiều ý nghĩa sâu sắc. Ánh sáng từ chiếc lồng đèn trong đêm rằm được tin là sẽ xua tan những điều u tối, rủi ro và mang đến bình an, may mắn cho cả gia đình.
Không dừng lại ở đó, ánh sáng ấy còn là biểu tượng của hy vọng, của sự đoàn viên. Trong đêm Tết Trung thu – còn gọi là Tết Đoàn viên – ánh đèn lồng như ngọn hải đăng ấm áp, soi đường cho những người con xa quê trở về bên gia đình, cùng nhau sum họp, sẻ chia và gắn kết tình thân.
2Giải mã ý nghĩa của từng loại lồng đèn truyền thống Việt Nam
Không chỉ đẹp mắt, mỗi loại lồng đèn truyền thống đều ẩn chứa một biểu tượng văn hóa và thông điệp sâu sắc gắn liền với tuổi thơ người Việt.
Đèn Ông Sao - Ngôi sao may mắn của trẻ em Việt
Là biểu tượng quen thuộc nhất mỗi mùa Trung thu, đèn ông sao mang đậm bản sắc văn hóa Việt. Với hình ngôi sao 5 cánh, chiếc đèn tượng trưng cho Ngũ hành (Kim – Mộc – Thủy – Hỏa – Thổ), thể hiện sự cân bằng của đất trời và ước mong về cuộc sống hài hòa, đủ đầy. Không chỉ đẹp mắt, đèn ông sao còn là lời chúc may mắn, bình an dành cho các em nhỏ.
Đèn Kéo Quân - "Rạp chiếu phim" của tuổi thơ
Đây là loại đèn độc đáo nhất, hoạt động dựa trên nguyên lý đối lưu: khi nến cháy, hơi nóng làm quay trục có gắn hình người, thú… tạo hiệu ứng chuyển động như phim hoạt hình. Những hình ảnh này thường mô tả sinh hoạt đời sống xưa như cảnh quân lính, mục đồng, người nông dân...
Chiếc đèn còn gắn liền với một sự tích đẹp về lòng hiếu thảo – món quà mà người con tạo ra để tặng cha mẹ – thể hiện tình yêu thương gia đình và lòng biết ơn đấng sinh thành.
Đèn Cá Chép - Ước mơ "vượt vũ môn hóa rồng"
Lấy cảm hứng từ truyền thuyết cá chép vượt vũ môn để hóa rồng, loại đèn này là biểu tượng của sự bền chí, vươn lên và khát vọng thành công. Tặng đèn cá chép cho trẻ không chỉ là gửi gắm lời chúc học hành giỏi giang mà còn là cách nuôi dưỡng tinh thần vượt khó, không ngại gian nan trong cuộc sống.
3Vì sao nên chọn lồng đèn truyền thống cho bé trong Trung thu này?
Giữa muôn vàn lựa chọn hiện đại, lồng đèn truyền thống vẫn là cách tuyệt vời để bé vừa vui chơi an toàn, vừa kết nối với những giá trị văn hóa dân tộc.
- An toàn và thân thiện: Đèn truyền thống thường được làm từ tre, giấy, hồ dán – những vật liệu tự nhiên, an toàn cho trẻ và thân thiện với môi trường, khác hẳn những món đồ chơi nhựa, phát sáng không rõ nguồn gốc.
- Giáo dục văn hóa: Mỗi chiếc đèn mang theo một câu chuyện dân gian, giúp trẻ hiểu hơn về lịch sử, tập quán và những bài học đạo lý của dân tộc.
- Ủng hộ làng nghề thủ công: Việc mua và sử dụng đèn truyền thống chính là hành động thiết thực để gìn giữ, khuyến khích các nghệ nhân tiếp tục truyền lửa cho nét đẹp văn hóa đang dần mai một.
4Các câu hỏi thường gặp (FAQ)
Tại sao người ta lại rước đèn vào đêm Trung thu?
Theo truyền thuyết dân gian, trẻ em rước đèn là để chào đón chị Hằng và chú Cuội từ cung trăng xuống vui chơi cùng nhân gian. Ánh sáng lung linh của những chiếc đèn tượng trưng cho niềm vui, sự hy vọng và ước mong về những điều tốt lành. Ngoài ra, rước đèn còn thể hiện tinh thần sum vầy, gắn kết các thành viên trong gia đình và cộng đồng.
Đèn lồng truyền thống và đèn lồng hiện đại (dùng pin) khác nhau ở điểm nào?
Đèn lồng truyền thống được làm thủ công từ tre, giấy, mang đậm dấu ấn văn hóa và giá trị nghệ thuật. Trong khi đó, đèn lồng hiện đại thường dùng pin, phát nhạc và ánh sáng LED – tiện lợi, bền và an toàn hơn với trẻ nhỏ. Tùy theo độ tuổi của bé và mục đích sử dụng (chơi, trưng bày hay giáo dục), bạn có thể chọn loại phù hợp nhất.
Mua lồng đèn truyền thống ở đâu?
Bạn có thể tìm thấy đèn lồng truyền thống tại:
1. Khu phố bán đồ lễ hội như Hàng Mã (Hà Nội), Lương Nhữ Học (TP.HCM)
2. Làng nghề làm đèn truyền thống như Báo Đáp (Nam Định), Hội An (Quảng Nam)
3. Hội chợ Trung thu, sự kiện văn hóa dân gian được tổ chức hằng năm.
Trung thu sẽ trọn vẹn hơn khi chúng ta không chỉ thắp đèn, mà còn thắp lên trong tim trẻ nhỏ tình yêu với văn hóa truyền thống. Hơn cả một món đồ chơi, lồng đèn Trung thu chính là ánh sáng của hy vọng, sự sum vầy và ký ức đẹp đẽ theo suốt hành trình lớn lên của mỗi người.
Có thể bạn quan tâm:
Chọn mua bánh Trung thu ngon, chất lượng tại Bách hóa XANH nhé:
