Khám phá những nét đặc trưng của Tết miền Nam, từ phong tục đón Tết đến những món ăn truyền thống. Tìm hiểu cách người dân miền Nam đón Tết cùng Bách hóa XANH.
loading content table...
Tết miền Nam mang một sắc thái riêng biệt so với Tết ở miền Bắc và miền Trung. Từ những cánh mai vàng rực rỡ thay cho đào phai, đến những món ăn đậm đà hương vị phương Nam, Tết miền Nam ẩn chứa những nét văn hóa độc đáo, thể hiện qua những phong tục truyền thống được lưu giữ qua bao thế hệ. Cùng Bách hóa XANH khám phá những đặc trưng ấy.
1 Thời tiết ngày Tết miền Nam
Khác với cái rét buốt của miền Bắc, Tết miền Nam thường có thời tiết ấm áp, dễ chịu, đôi khi có nắng nhẹ. Đây là điều kiện lý tưởng để người dân du xuân, tham gia các hoạt động ngoài trời. Thời tiết này cũng góp phần làm cho hoa mai – loài hoa đặc trưng của Tết miền Nam – nở rộ, khoe sắc vàng tươi tắn.
2 Trang phục ngày Tết miền Nam
Vào dịp Tết, người miền Nam thường diện những bộ áo dài truyền thống, đặc biệt là áo dài cách tân với nhiều màu sắc tươi tắn. Bên cạnh đó, áo bà ba cũng là một lựa chọn phổ biến, mang đến vẻ đẹp duyên dáng và gần gũi.
Trang phục ngày Tết miền Nam không chỉ thể hiện sự tôn trọng với văn hóa truyền thống mà còn là cách để mọi người thể hiện niềm vui và hy vọng vào một năm mới tốt lành.
Tham khảo thêm: Tổng hợp 5 mẫu áo dài đi lễ chùa đầu năm đẹp nhất
3 Những phong tục đặc trưng của ngày Tết miền Nam
Chưng hoa mai ngày Tết
Nếu miền Bắc có hoa đào, thì miền Nam có hoa mai. Hoa mai vàng rực rỡ tượng trưng cho sự giàu sang, phú quý và may mắn. Người miền Nam tin rằng, hoa mai càng nhiều cánh thì năm mới càng nhiều điều tốt đẹp. Chưng hoa mai là một nét đẹp không thể thiếu trong mỗi dịp Tết miền Nam.
Mâm ngũ quả ngày Tết
Mâm ngũ quả ngày Tết miền Nam thường được bày biện theo nguyên tắc "Cầu – Dừa – Đủ – Xoài" (Cầu sung, dừa, đủ (đu đủ), xoài). Mỗi loại quả mang một ý nghĩa riêng, thể hiện ước mong về một năm mới an lành, sung túc. So với miền Bắc, mâm ngũ quả Tết miền Nam ít chú trọng hình thức mà tập trung vào ý nghĩa.
Tham khảo thêm: Mâm ngũ quả ngày Tết 2025: Ý nghĩa, cách sắp xếp đúng
Mâm cỗ ngày Tết miền Nam có gì?
Mâm cỗ Tết miền Nam thường có các món ăn truyền thống như bánh tét, thịt kho tàu, canh khổ qua nhồi thịt, củ kiệu… Mỗi món ăn đều mang một hương vị đặc trưng và ý nghĩa riêng. Ví dụ, canh khổ qua tượng trưng cho việc xua tan những khó khăn, vất vả của năm cũ.
Truyền thống nấu bánh tét
Bánh tét là món bánh không thể thiếu trong ngày Tết miền Nam. Bánh tét được làm từ nếp, đậu xanh và thịt mỡ, gói trong lá chuối. Việc nấu bánh tét thường được thực hiện vào những ngày cuối năm, là dịp để cả gia đình sum họp và cùng nhau chuẩn bị cho Tết.
Tham khảo thêm: Tết Nam Bộ kể chuyện 'Nguồn gốc và ý nghĩa bánh tét'
Lì xì ngày Tết
Lì xì là một phong tục đẹp trong ngày Tết, không chỉ ở miền Nam mà còn ở cả Việt Nam. Lì xì thể hiện sự chúc phúc và may mắn cho người nhận, đặc biệt là trẻ em.
Tham khảo thêm: Thuyết minh về phong tục lì xì ngày tết: Nguồn gốc và ý nghĩa của bao lì xì
Hoạt động dọn nhà trước Tết
Dọn dẹp nhà cửa trước Tết là một phong tục quan trọng, thể hiện việc gạt bỏ những điều không may mắn của năm cũ và chuẩn bị đón chào một năm mới sạch sẽ, tươi tắn. Đây cũng là dịp để các thành viên trong gia đình cùng nhau dọn dẹp và trang hoàng nhà cửa.
4 Những trò chơi dân gian trong ngày Tết miền Nam
Trong những ngày Tết, người miền Nam thường chơi các trò chơi dân gian như bầu cua, lô tô, đá gà (ở những nơi được phép)… Những trò chơi này tạo không khí vui tươi, náo nhiệt và gắn kết mọi người lại với nhau.
5 Món ăn ngày Tết miền Nam có gì?
Ẩm thực ngày Tết miền Nam là một bản giao hưởng của hương vị, kết hợp hài hòa giữa những món ăn truyền thống và những đặc sản địa phương. Bên cạnh bánh tét – món bánh không thể thiếu, mâm cỗ Tết miền Nam còn đa dạng với nhiều món ăn đặc trưng:
- Thịt kho tàu: Món ăn quen thuộc với hương vị đậm đà, béo ngậy của thịt ba chỉ được kho nhừ cùng trứng vịt. Màu sắc vàng óng của nước kho và màu nâu sậm của thịt tượng trưng cho sự ấm no, đủ đầy.
- Canh khổ qua nhồi thịt: Món canh mang ý nghĩa xua tan những khó khăn, vất vả của năm cũ, đón chào những điều tốt đẹp trong năm mới. Vị đắng nhẹ của khổ qua hòa quyện với vị ngọt của thịt nhồi tạo nên hương vị đặc trưng.
- Gỏi tôm thịt: Món gỏi thanh mát với sự kết hợp của tôm luộc, thịt heo luộc, rau củ và nước mắm chua ngọt. Gỏi tôm thịt tượng trưng cho sự tươi mới, may mắn.
- Lạp xưởng: Món ăn có nguồn gốc từ Trung Hoa, nhưng đã trở thành một phần không thể thiếu trong ẩm thực ngày Tết miền Nam. Vị ngọt mặn hài hòa của lạp xưởng rất thích hợp để ăn kèm với cơm hoặc bánh tét.
- Dưa món: Món ăn kèm giúp cân bằng vị giác trong mâm cỗ nhiều dầu mỡ. Dưa món được làm từ củ kiệu, cà rốt, đu đủ, củ cải trắng ngâm chua ngọt, giòn tan.
- Chả giò (nem rán): Món ăn phổ biến trong các dịp lễ Tết của người Việt, với lớp vỏ giòn rụm và nhân thịt băm, nấm mèo, miến…
- Các loại bánh ngọt, mứt: Để tráng miệng và nhâm nhi cùng trà, người miền Nam thường chuẩn bị các loại bánh ngọt như bánh da lợn, bánh bò, bánh chuối nướng… và các loại mứt như mứt dừa, mứt gừng, mứt me…
Ngoài ra, tùy theo từng địa phương, mâm cỗ Tết miền Nam còn có thể có thêm các món đặc sản như cá lóc nướng trui, gà ta luộc, nem nướng… Sự đa dạng trong ẩm thực ngày Tết miền Nam thể hiện sự phong phú của văn hóa ẩm thực Việt Nam.
6 Những điều cần kiêng kỵ trong ngày Tết miền Nam
Bên cạnh những phong tục tốt đẹp, người miền Nam cũng có những điều kiêng kỵ trong ngày Tết, xuất phát từ quan niệm dân gian và được truyền lại từ đời này sang đời khác. Một số điều kiêng kỵ phổ biến trong Tết miền Nam:
- Kiêng quét nhà, đổ rác vào ngày mùng 1: Người ta tin rằng quét nhà vào ngày đầu năm sẽ quét đi tài lộc, may mắn của gia đình. Vì vậy, việc dọn dẹp nhà cửa thường được thực hiện trước đêm giao thừa.
- Kiêng mặc đồ trắng hoặc đen: Màu trắng và đen thường được liên tưởng đến tang lễ, nên người ta tránh mặc chúng vào ngày Tết để tránh những điều không may. Thay vào đó, người ta thường chọn những trang phục có màu sắc tươi tắn như đỏ, vàng, cam… tượng trưng cho sự may mắn, thịnh vượng.
- Kiêng làm vỡ đồ đạc: Việc làm vỡ chén, bát, ly… trong ngày Tết được coi là điềm báo không may mắn, tượng trưng cho sự chia ly, đổ vỡ. Vì vậy, mọi người thường cẩn thận hơn trong việc sử dụng đồ đạc.
- Kiêng cho lửa, cho nước vào ngày đầu năm: Theo quan niệm dân gian, lửa và nước tượng trưng cho tài lộc của gia đình. Việc cho lửa, cho nước vào ngày đầu năm được coi là cho đi tài lộc của mình.
- Kiêng vay mượn tiền bạc: Vay mượn tiền bạc vào ngày đầu năm được coi là sẽ gặp khó khăn về tài chính trong suốt cả năm.
- Kiêng cãi vã, xung đột: Mọi người thường cố gắng giữ hòa khí, vui vẻ trong những ngày Tết để tránh những điều xui xẻo.
- Kiêng thăm người bệnh vào ngày mùng 1: Người ta tin rằng thăm người bệnh vào ngày đầu năm sẽ mang lại bệnh tật cho mình.
Tham khảo thêm: Đầu năm kiêng kỵ gì? 13 điều kiêng kỵ trong 3 ngày Tết
7 Tết miền Nam khác gì so với miền Bắc
Để hiểu rõ hơn về sự khác biệt giữa Tết miền Nam và miền Bắc, chúng ta có thể so sánh qua bảng sau:
| Đặc Điểm | Tết Miền Nam | Tết Miền Bắc |
|---|---|---|
| Thời tiết | Ấm áp, dễ chịu | Rét buốt |
| Hoa đặc trưng | Hoa mai | Hoa đào |
| Bánh truyền thống | Bánh tét | Bánh chưng |
| Mâm ngũ quả | Cầu – Dừa – Đủ – Xoài (chú trọng ý nghĩa) | Bày biện với 5 loại quả tượng trưng cho ngũ hành |
| Ẩm thực | Khẩu vị ngọt, nhiều món ăn chế biến từ dừa | Khẩu vị đậm đà, nhiều món ăn có nước mắm |
| Trang phục | Áo dài cách tân, áo bà ba | Áo dài truyền thống, áo the khăn xếp |
Tết miền Nam, với những nét văn hóa đặc trưng từ thời tiết ấm áp, trang phục rực rỡ đến những phong tục độc đáo và ẩm thực phong phú, đã tạo nên một bức tranh ngày Tết đầy màu sắc và ý nghĩa. Những giá trị truyền thống tốt đẹp này không chỉ được lưu giữ mà còn được trao truyền qua các thế hệ, góp phần làm phong phú thêm bản sắc văn hóa Việt Nam.
Có thể bạn quan tâm:
Chọn mua trái cây tươi ngon, chất lượng có bán tại Bách hóa XANH nhé:
