Khám phá lễ hội Bon Om Touk (Oóc Om Bóc) – lễ hội đua ghe ngo rộn ràng, rực rỡ nhất năm của người Khmer, với ý nghĩa tri ân và tôn vinh mùa nước nổi.
Mỗi năm vào mùa nước nổi, người Khmer ở Campuchia và khu vực Nam Bộ Việt Nam lại náo nức chờ đón lễ hội Bon Om Touk – một trong những sự kiện văn hóa lớn nhất trong năm, là dịp vui chơi, lễ hội này còn mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc. Hãy cùng tìm hiểu nguồn gốc, ý nghĩa và những hoạt động đặc sắc của lễ hội Bon Om Touk 2025 nhé!
1Lễ hội Bon Om Touk là gì?
Định nghĩa lễ hội Bon Om Touk (hay អុំទូក)
Lễ hội Bon Om Touk (theo tiếng Khmer nghĩa là "Lễ hội Đua Thuyền") là lễ hội truyền thống của người Khmer, diễn ra vào dịp trăng tròn tháng Mười hoặc tháng Mười Một Dương lịch.
Đây là sự kiện kết hợp nhiều nghi lễ và trò chơi dân gian, nổi bật nhất là nghi thức Lễ Cúng Trăng và hoạt động Đua ghe ngo sôi động. Lễ hội đánh dấu sự kết thúc mùa lũ, khi dòng nước sông Mê Kông bắt đầu rút, và cũng là lời tri ân gửi đến dòng sông đã mang lại sự sống và mùa màng bội thu.
Lễ hội Bon Om Touk ở Việt Nam
Tại Việt Nam, Lễ hội Bon Om Touk của người Khmer còn được biết đến với tên gọi Lễ hội Oóc Om Bóc. Lễ hội này được tổ chức chủ yếu tại các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long, nơi có đông đảo cộng đồng người Khmer sinh sống, đặc biệt là Sóc Trăng.
Trong đó, lễ hội đua ghe ngo Sóc Trăng là sự kiện nổi tiếng nhất, thu hút hàng chục nghìn người tham dự. Phần thi Đua ghe ngo ở Sóc Trăng đã trở thành một sự kiện thể thao văn hóa tầm cỡ quốc gia, thu hút hàng chục đội ghe tham gia và hàng vạn người đến xem mỗi năm.
Ý nghĩa của lễ hội Bon Om Touk
Lễ hội Bon Om Touk mang trong mình ba ý nghĩa chính:
- Tôn vinh Thần nước và Đất đai: Cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, bày tỏ lòng tri ân đối với nguồn nước đã nuôi dưỡng sự sống.
- Tưởng nhớ đức Phật: Gắn liền với truyền thuyết về việc Đức Phật đã từng là một con thỏ hi sinh thân mình dưới ánh trăng để cứu độ chúng sinh.
- Gìn giữ truyền thống lịch sử: Đặc biệt là cuộc Đua ghe ngo tái hiện lại sức mạnh hải quân trong lịch sử Đế quốc Khmer.
2Nguồn gốc của lễ hội Bon Om Touk
Lễ hội Bon Om Touk có nguồn gốc từ rất lâu đời, gắn liền với hai truyền thuyết chính:
- Truyền thuyết lịch sử: Lễ hội đua thuyền (ghe ngo) được cho là bắt nguồn từ nghi thức thao luyện và phô trương sức mạnh của lực lượng hải quân Khmer dưới thời các vị vua Angkor. Các cuộc đua nhằm tái hiện những trận thủy chiến hào hùng trong lịch sử.
- Truyền thuyết tôn giáo: Nghi thức Lễ Cúng Trăng (Oóc Om Bóc) gắn liền với việc người dân Khmer dâng lễ vật lên thần Mặt Trăng để cảm tạ và cầu xin phước lành, đồng thời cầu mong mùa màng tốt tươi sau khi mùa mưa kết thúc.
3Những hoạt động chính không thể bỏ lỡ trong lễ hội
Lễ Cúng Trăng (Oóc Om Bóc - Ak Ambok)
Lễ Cúng Trăng (Oóc Om Bóc - Ak Ambok) là nghi thức quan trọng nhất trong lễ hội, diễn ra vào đêm trăng tròn. Người dân chuẩn bị mâm lễ vật gồm cốm dẹp (Ak Ambok), chuối, khoai, dừa tươi, và các sản vật khác để dâng lên Thần Mặt Trăng. Sau khi nghi thức cúng kết thúc, cốm dẹp được đút cho nhau ăn để cầu mong sức khỏe và may mắn.
Lễ hội Đua ghe ngo (Bang Chhang)
Đây là hoạt động trọng tâm, gay cấn và thu hút nhất của Lễ hội Bon Om Touk. Các đội ghe ngo là đại diện cho các chùa chiền hoặc phum sóc, tham gia thi đấu quyết liệt trên sông. Mỗi chiếc ghe ngo được chạm khắc tinh xảo hình rắn thần Naga, biểu trưng cho sức mạnh, và được người dân coi như "linh vật" của làng.
Lễ thả đèn nước (Bandeat Pratip)
Diễn ra vào đêm khai mạc và bế mạc, người dân thả những chiếc đèn nước (thuyền hoa đăng) nhỏ có hình thù tinh xảo xuống sông. Hoạt động này nhằm mục đích tạ ơn Thần Nước đã rút đi, không gây lũ lụt và xua đi những điều xui xẻo, mang lại may mắn, bình an cho cả cộng đồng.
4Lễ hội Bon Om Touk 2025 diễn ra ở đâu?
Hàng năm, lễ hội Bon Om Touk (Oóc Om Bóc) thu hút hàng trăm nghìn du khách trong và ngoài nước đổ về tham dự. Năm 2025, không khí lễ hội hứa hẹn sẽ sôi động hơn bao giờ hết, với nhiều địa điểm tổ chức lớn tại Campuchia và các tỉnh miền Tây Nam Bộ của Việt Nam – nơi có cộng đồng người Khmer sinh sống đông đảo.
- Tại Campuchia: Lễ hội Bon Om Touk chính thức sẽ diễn ra tại thủ đô Phnom Penh, trên dòng sông Tonle Sap (đoạn giao với sông Mê Kông). Đây là nơi tổ chức cuộc đua ghe ngo lớn nhất cả nước, với sự tham gia của hàng trăm đội ghe từ các tỉnh thành.
- Tại Việt Nam: Lễ hội Oóc Om Bóc cùng với cuộc Đua ghe ngo hoành tráng nhất thường diễn ra tại tỉnh Sóc Trăng. Ngoài ra, các tỉnh khác thuộc Đồng bằng sông Cửu Long như Trà Vinh, An Giang, Cà Mau cũng tổ chức các hoạt động nhỏ hơn tại địa phương của mình.
Lễ hội Bon Om Touk là di sản văn hóa của người Khmer, biểu tượng của tinh thần gắn kết, niềm tin và lòng biết ơn với thiên nhiên. Những hoạt động đã tạo nên một bức tranh lễ hội đầy sắc màu và cảm xúc. Hãy đến với lễ hội Bon Om Touk 2025 để cảm nhận trọn vẹn không khí linh thiêng và sôi động của mùa lễ hội lớn nhất năm!
Có thể bạn quan tâm:
Chọn mua nước suối chính hãng, giá tốt tại Bách Hóa XANH nhé:
