Tìm hiểu điểm sàn, điểm chuẩn, điểm đánh giá năng lực là gì? Cập nhật mới nhất 2025. Hướng dẫn phân biệt và sử dụng hiệu quả các loại điểm này để xét tuyển ĐH.
loading content table...
Kỳ thi tuyển sinh đại học luôn là mối quan tâm hàng đầu của các bạn học sinh cùng quý phụ huynh. Giữa vô vàn thông tin xét tuyển, việc hiểu rõ điểm sàn, điểm chuẩn hay điểm đánh giá năng lực sẽ giúp thí sinh đưa ra lựa chọn sáng suốt. Bài viết này sẽ giải thích cặn kẽ những khái niệm quan trọng này và cập nhật thông tin mới nhất cho năm 2025.
1Điểm sàn là gì?
Phân biệt điểm sàn
Điểm sàn, hay còn gọi là ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào, là mức điểm thi tối thiểu mà thí sinh cần đạt được để đủ điều kiện nộp hồ sơ xét tuyển vào các trường đại học, cao đẳng. Đây là một thuật ngữ quen thuộc trong tuyển sinh đại học tại Việt Nam, nhưng có thể hiểu theo hai nghĩa khác nhau tùy vào bối cảnh và quy định từng năm.
- Điểm sàn của Bộ GD&ĐT: Mức điểm tối thiểu thí sinh phải đạt được trong kỳ thi tốt nghiệp THPT để được xét tuyển đại học.
- Điểm sàn của Trường Đại học: Mức điểm tối thiểu mà một trường đại học tự công bố để nhận hồ sơ xét tuyển vào một ngành cụ thể.
Ai là người quy định điểm sàn?
Trước đây, điểm sàn chung cho các khối ngành do Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định. Tuy nhiên, hiện nay phần lớn các ngành đã được trao quyền tự chủ, cho phép các trường đại học tự xác định mức điểm sàn xét tuyển. Riêng đối với nhóm ngành sức khỏe và đào tạo giáo viên, ngưỡng điểm sàn vẫn do Bộ Giáo dục và Đào tạo trực tiếp quy định.
Ý nghĩa của điểm sàn đối với thí sinh
Điểm sàn có vai trò rất quan trọng trong quá trình xét tuyển đại học, giúp thí sinh:
- Xác định ngưỡng đủ điều kiện xét tuyển: Điểm sàn là mức điểm tối thiểu để thí sinh được nộp hồ sơ xét tuyển vào các ngành hoặc trường đại học. Nếu không đạt điểm sàn, thí sinh sẽ không đủ điều kiện xét tuyển, dù có nguyện vọng.
- Lọc bớt nguyện vọng không phù hợp: Căn cứ vào điểm sàn của từng trường và ngành, thí sinh có thể loại bỏ những nguyện vọng không khả thi và tập trung vào những lựa chọn phù hợp hơn.
- Lên chiến lược điều chỉnh nguyện vọng hợp lý: Sau khi điểm sàn được công bố, thí sinh có thể cân nhắc thay đổi hoặc điều chỉnh nguyện vọng để tăng cơ hội trúng tuyển vào ngành/trường mong muốn.
- Tránh rớt oan uổng: Việc nắm rõ điểm sàn giúp thí sinh tránh trường hợp chọn những ngành có điểm nhận hồ sơ cao hơn điểm thật của mình, từ đó giảm nguy cơ trượt tất cả nguyện vọng.
2Điểm chuẩn là gì?
Phân biệt điểm chuẩn
Điểm chuẩn là mức điểm trúng tuyển chính thức do các trường đại học công bố sau khi hoàn tất quá trình xét tuyển. Đây là mức điểm thấp nhất mà thí sinh phải đạt được để được tuyển vào một ngành học cụ thể theo từng tổ hợp môn.
Điểm chuẩn được xác định như thế nào?
Điểm chuẩn được xác định dựa trên nhiều yếu tố, do đó có thể thay đổi hằng năm tùy vào mức độ cạnh tranh.
- Dựa trên chỉ tiêu tuyển sinh của từng ngành: Mỗi ngành có số lượng tuyển sinh cụ thể. Nếu chỉ tiêu giảm mà số lượng thí sinh đăng ký vẫn cao, điểm chuẩn sẽ tăng và ngược lại
- Dựa trên số lượng thí sinh đăng ký xét tuyển vào ngành đó: Càng nhiều thí sinh đăng ký vào một ngành, mức độ cạnh tranh càng cao, từ đó đẩy điểm chuẩn lên.
- Dựa trên phổ điểm của các thí sinh đã đăng ký: Nếu phần lớn thí sinh có mức điểm cao thì điểm chuẩn sẽ tăng, còn nếu phổ điểm thấp hơn thì điểm chuẩn có thể giảm.
Tại sao điểm chuẩn mỗi năm lại khác nhau?
Điểm chuẩn biến động mỗi năm là điều hoàn toàn bình thường và được lý giải bởi các yếu tố sau:
- Do sự thay đổi về độ khó của đề thi tốt nghiệp THPT: Khi đề thi dễ, phổ điểm cao, nhiều thí sinh đạt điểm cao thì điểm chuẩn có xu hướng tăng và ngược lại.
- Do sự biến động về số lượng chỉ tiêu và số lượng thí sinh đăng ký: Nếu một ngành có chỉ tiêu giảm nhưng số lượng thí sinh đăng ký tăng thì mức cạnh tranh cao, kéo theo điểm chuẩn tăng và ngược lại.
- Do xu hướng lựa chọn ngành nghề của xã hội trong từng năm: Những ngành đang “hot”, có tiềm năng nghề nghiệp tốt thường thu hút nhiều thí sinh thì điểm chuẩn sẽ tăng. Trong khi đó, các ngành ít thu hút có thể có điểm chuẩn ổn định hoặc giảm.
3Điểm đánh giá năng lực là gì?
Đây là điểm kết quả kỳ thi riêng do một số trường đại học, tiêu biểu là Đại học Quốc gia Hà Nội và Đại học Quốc gia TP.HCM, tự tổ chức để xét tuyển. Kỳ thi này không chỉ kiểm tra kiến thức phổ thông mà còn chú trọng đánh giá các năng lực cốt lõi cần thiết cho việc học đại học.
Cấu trúc bài thi đánh giá năng lực có gì đặc biệt?
Bài thi đánh giá năng lực có cấu trúc đặc biệt nhằm đánh giá toàn diện năng lực của thí sinh thay vì chỉ kiểm tra kiến thức phổ thông. Tuy nhiên, cấu trúc bài thi sẽ khác nhau giữa các đơn vị tổ chức giúp các trường tuyển sinh sát với thực chất năng lực hơn.
- Bài thi của Đại học Quốc gia TP.HCM: Gồm 120 câu hỏi trắc nghiệm trên thang điểm 1.200, đánh giá khả năng sử dụng ngôn ngữ, tư duy logic, phân tích số liệu và giải quyết vấn đề.
- Bài thi của Đại học Quốc gia Hà Nội: Gồm 150 câu hỏi trên thang điểm 150, tập trung vào tư duy định lượng, định tính và khoa học.
Sử dụng điểm đánh giá năng lực để xét tuyển như thế nào?
Điểm đánh giá năng lực được xem như một phương thức xét tuyển độc lập, song song với các phương thức truyền thống như điểm thi tốt nghiệp THPT và xét học bạ. Đây là lựa chọn thêm giúp đa dạng hóa cơ hội trúng tuyển cho thí sinh.
- Một phương thức xét tuyển độc lập bên cạnh điểm thi tốt nghiệp THPT và học bạ: Sau khi có kết quả thi, thí sinh dùng điểm số đó để nộp hồ sơ xét tuyển vào những trường khác có sử dụng phương thức này.
- Nhiều trường đại học sử dụng kết quả của kỳ thi này: Có nhiều trường đại học trên cả nước chấp nhận kết quả đánh giá năng lực như một phương thức xét tuyển chính thức, đặc biệt là các trường trong khối công lập, kỹ thuật, kinh tế… Một số trường còn dành tỷ lệ chỉ tiêu khá lớn (từ 10% đến 50%) cho phương thức này.
4Bảng phân biệt điểm sàn, điểm chuẩn và điểm đánh giá năng lực
Để giúp bạn có cái nhìn tổng quan và dễ dàng phân biệt, dưới đây là bảng so sánh các tiêu chí chính:
Tiêu chí | Điểm sàn | Điểm chuẩn | Điểm đánh giá năng lực |
Bản chất | Mức điểm tối thiểu để nộp hồ sơ xét tuyển. | Mức điểm chính thức để trúng tuyển vào một ngành học. | Kết quả của kỳ thi riêng do các trường đại học tự tổ chức để đánh giá năng lực tổng hợp của thí sinh. |
Thời điểm công bố | Thường công bố trước khi thí sinh điều chỉnh nguyện vọng hoặc sau khi có kết quả thi tốt nghiệp THPT. | Công bố sau khi kết thúc quá trình xét tuyển và lọc ảo. | Công bố sau khi kỳ thi đánh giá năng lực diễn ra. |
Đơn vị công bố | Các trường đại học (riêng nhóm ngành sức khỏe, sư phạm do Bộ GD&ĐT quy định). | Các trường đại học. | Đơn vị tổ chức kỳ thi (ví dụ: Đại học Quốc gia Hà Nội, Đại học Quốc gia TP.HCM). |
Mức độ quyết định | Điều kiện "cần" để có thể xét tuyển. | Điều kiện "đủ" để trúng tuyển. | Một phương thức xét tuyển độc lập, bổ sung cơ hội cho thí sinh. |
5Các câu hỏi liên quan thường gặp (FAQ)
Điểm sàn có phải là điểm trúng tuyển không?
Không. Điểm sàn chỉ là ngưỡng tối thiểu để bạn đủ điều kiện nộp hồ sơ. Điểm trúng tuyển (điểm chuẩn) là mức điểm bạn phải đạt được để chính thức được nhập học vào ngành đó.
Tại sao điểm thi của em cao hơn điểm sàn mà vẫn trượt?
Điều này hoàn toàn có thể xảy ra. Điểm sàn chỉ là điều kiện đầu tiên. Để trúng tuyển, bạn cần đạt được hoặc cao hơn điểm chuẩn của ngành đó. Điểm chuẩn được xác định dựa trên số lượng thí sinh đăng ký, chỉ tiêu và phổ điểm chung, có thể cao hơn rất nhiều so với điểm sàn.
Có thể dùng điểm đánh giá năng lực của Đại học Quốc gia Hà Nội để xét tuyển vào các trường phía Nam không?
Hiện tại, việc sử dụng kết quả kỳ thi đánh giá năng lực của một trường để xét tuyển sang trường khác (đặc biệt là giữa các khu vực) còn phụ thuộc vào chính sách liên kết của các trường đó. Bạn nên kiểm tra thông báo tuyển sinh chính thức của từng trường để có thông tin chính xác nhất.
Nên ưu tiên phương thức xét tuyển nào?
Việc ưu tiên phương thức xét tuyển phụ thuộc vào năng lực, điểm số của bạn và quy định của trường đại học mà bạn mong muốn. Tốt nhất, hãy đa dạng hóa phương thức xét tuyển để tăng cơ hội trúng tuyển.
- Nếu bạn tự tin vào kiến thức phổ thông, điểm thi tốt nghiệp THPT là lựa chọn chính.
- Nếu bạn có khả năng tư duy tốt, có thể cân nhắc thêm kỳ thi đánh giá năng lực.
Hy vọng những thông tin trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về điểm sàn, điểm chuẩn và điểm đánh giá năng lực. Việc nắm vững các khái niệm này sẽ là hành trang quan trọng giúp bạn tự tin hơn trong hành trình chinh phục cánh cửa đại học.
Có thể bạn quan tâm:
Chọn mua trái cây tươi ngon, giá tốt đang bán tại Bách hóa XANH nhé:
