Khám phá Lễ hội Điện Hòn Chén, Huế – nét văn hóa tâm linh đặc sắc trên sông Hương, gắn liền với tín ngưỡng thờ Mẫu ở Huế và lễ Vía Mẹ truyền thống.
loading content table...
Lễ hội Điện Hòn Chén, Huế là một lễ hội tâm linh nổi bật của miền Trung, gắn liền với tín ngưỡng thờ Mẫu ở Huế và Thiên Y A Na Thánh Mẫu. Lễ hội diễn ra hằng năm trên dòng sông Hương, mang đến không gian vừa trang nghiêm vừa rực rỡ sắc màu, thu hút đông đảo người dân và du khách thập phương.
1Nguồn gốc và ý nghĩa của Lễ hội Điện Hòn Chén
Tín ngưỡng thờ Thiên Y A Na Thánh Mẫu
Lễ hội điện Huệ Nam, hay còn gọi là hội Thiên Y A Na Thánh Mẫu, bắt nguồn từ việc thờ phụng vị nữ thần linh thiêng Thiên Y A Na. Đây là hình tượng kết tinh từ tín ngưỡng Chăm-pa, sau được người Việt tiếp biến và tôn vinh trong tín ngưỡng thờ Mẫu. Bà được xem là Mẹ xứ sở,bảo hộ cho quốc thái dân an, mùa màng tươi tốt và gia đạo bình an.
Ngoài tên gọi chính thức, lễ hội còn được người dân trìu mến gọi là lễ Vía Mẹ, thể hiện tình cảm thiêng liêng và gần gũi với đời sống tinh thần của người dân cố đô. Cách gọi này phản ánh sự gắn bó mật thiết giữa tín ngưỡng và đời sống thường nhật của cộng đồng địa phương.
Sự giao thoa văn hóa độc đáo
Lễ hội không chỉ là hoạt động tâm linh mà còn là minh chứng cho sự hòa quyện giữa văn hóa dân gian và cung đình. Các nghi thức trang trọng mang hơi hướng triều Nguyễn kết hợp cùng nghi lễ dân gian như hát văn, hầu đồng. Sự kết hợp này tạo nên một không gian linh thiêng, đậm chất Huế – cổ kính mà vẫn rất đời thường, trang nghiêm nhưng không xa cách.
Ý nghĩa cầu mong bình an và đạo hiếu
Tham gia Lễ hội Điện Hòn Chén, Huế, người dân không chỉ cầu xin tài lộc, sức khỏe mà còn thể hiện đạo hiếu, sự biết ơn đối với các bậc bề trên và tổ tiên. Lễ hội nhấn mạnh triết lý sống "uống nước nhớ nguồn", đề cao giá trị nhân văn sâu sắc, khuyến khích con người sống hướng thiện, gắn bó với cộng đồng và đất nước.
2Thời gian và các nghi lễ chính trong Lễ hội Điện Hòn Chén
Hai kỳ lễ hội chính trong năm
Lễ hội Điện Hòn Chén được tổ chức hai lần mỗi năm và được người dân trân trọng như hai thời khắc linh thiêng trong năm. Lễ Xuân tế diễn ra vào tháng Ba Âm lịch, là dịp để cầu may đầu năm. Lễ Thu tế vào tháng Bảy Âm lịch lại mang ý nghĩa tưởng niệm và tri ân, thu hút sự tham gia của hàng nghìn tín đồ và du khách khắp nơi.
Lễ Nghinh Thần trên sông Hương – Nghi lễ đặc sắc nhất
Một trong những điểm nhấn ấn tượng nhất của lễ hội chính là nghi lễ Nghinh Thần trên sông Hương. Đám rước được tổ chức công phu với hàng trăm chiếc thuyền lớn nhỏ, trang hoàng đèn hoa rực rỡ, cờ xí bay phấp phới. Trên các thuyền là kiệu Thánh Mẫu, hòm sắc vuaphong và lễ vật được chuẩn bị trang trọng, thể hiện sự thành kính và linh thiêng.
Tiếng trống, tiếng nhạc từ các phường hát văn và phường bát âm vang vọng khắp mặt nước, khiến khung cảnh trở nên huyền bí và cuốn hút. Không khí lễ hội vừa linh thiêng, trang nghiêm, vừa sống động, náo nhiệt, mang đậm dấu ấn văn hóa tâm linh của người dân xứ Huế.
Các nghi lễ tại đình làng và điện thờ
Sau nghi thức Nghinh Thần, các nghi lễ tiếp theo được tổ chức tại đình làng Hải Cát và điện Huệ Nam. Mở đầu là lễ Túc Yết, một nghi thức truyền thống thể hiện lòng thành kính của người dân khi dâng lễ vật lên Thánh Mẫu, cầu mong sự che chở và ban phúc lành.
Trong đêm hội, các buổi hát thờ và hầu đồng diễn ra sôi nổi, tạo nên không gian sinh động và linh thiêng, thu hút đông đảo người dân tham gia và chiêm bái. Sáng hôm sau, lễ Chánh tế được cử hành trang trọng. Nghi lễ khép lại bằng lễ Tống thần, tiễn kiệu Thánh Mẫu trở về điện chính – biểu tượng cho chu trình trọn vẹn từ khai mở đến viên mãn.
Lễ Phóng sanh và phóng đăng
Kết thúc chuỗi sự kiện là hoạt động phóng sanh và thảđèn hoa đăng. Người dân và du khách thả cá, chim về tự nhiên, thả đèn hoa đăng trôi theo dòng nước với mong ước điều lành, hóa giải tai ương. Những ánh đèn lung linh trên sông Hương về đêm như đưa lời khấn nguyện bay xa, để lại dấu ấn khó phai trong lòng người tham dự.
3Giải đáp các câu hỏi thường gặp (FAQ)
Lễ hội Điện Hòn Chén thờ ai?
Lễ hội điện Huệ Nam là dịp quan trọng để cộng đồng tôn vinh Thiên Y A Na Thánh Mẫu – vị thần mẹ linh thiêng trong tín ngưỡng thờ Mẫu ở Huế. Bà được xem là người sáng tạo đất trời, ban phát phúc lành, bảo hộ muôn loài và đặc biệt gần gũi với đời sống tâm linh của người dân miền Trung.
Lễ hội diễn ra khi nào?
Lễ hội Điện Hòn Chén, Huế được tổ chức định kỳ hai lần mỗi năm, vào tháng Ba và tháng Bảy Âm lịch, tương ứng với Lễ Xuân tế và Lễ Thu tế. Mỗi kỳ lễ đều mang ý nghĩa riêng, phản ánh nhịp sống tâm linh theo mùa vụ và tín ngưỡng của người dân.
Điểm đặc sắc nhất của lễ hội là gì?
Điểm nhấn được mong chờ nhất trong Lễ hội Điện Hòn Chén chính là nghi lễ rước kiệu Thánh Mẫu trên sông Hương. Đây là một nghi lễ độc đáo và giàu tính biểu tượng, với hàng trăm chiếc thuyền được trang trí rực rỡ, kết thành đoàn rước long trọng và trang nghiêm.
Lễ hội Điện Hòn Chén, Huế không chỉ là sự kiện tín ngưỡng quan trọng mà còn là nét đặc sắc trong đời sống văn hóa tinh thần của người dân cố đô. Sự hòa quyện giữa tín ngưỡng thờ Mẫu, nghi lễ cung đình và văn hóa dân gian khiến lễ hội trở thành điểm đến lý tưởng cho những ai yêu mến truyền thống và muốn khám phá chiều sâu tâm linh xứ Huế.
Có thể bạn quan tâm:
Mua trái cây tươi các loại tại Bách hoá XANH thưởng thức:
