Hướng dẫn cách chăm sóc cho mẹ và bé trong tuần đầu tiên sau sinh

Sau quá trình mang thai và sinh nở, cơ thể của người mẹ sẽ trải qua nhiều sự thay đổi lớn, đặc biệt là trong tuần đầu tiên sau khi sinh. Trong khi đó, trẻ sơ sinh cũng phải đối mặt với việc thích nghi với môi trường sống bên ngoài bụng mẹ. Vì vậy, để giúp mẹ và bé tránh được những tác động tiêu cực và nhanh chóng hồi phục sức khỏe, việc chăm sóc đúng chuẩn là một điều vô cùng quan trọng. Cùng Bách hóa XANH tìm hiểu cách chăm sóc cho mẹ và bé trong tuần đầu tiên sau sinh qua bài viết dưới đây nhé!

Trong tuần đầu tiên sau sinh, trẻ cần được đặc biệt quan tâm và chăm sóc. Giai đoạn này còn được gọi là giai đoạn chu sinh của trẻ, và việc chăm sóc tốt trong thời gian này sẽ tạo ra tiền đề tốt cho sự phát triển của bé sau này.

Trong vòng 24 giờ đầu tiên, nếu sức khỏe của mẹ và bé đều ổn định, trẻ nên được giữ gần mẹ để kết nối tình mẫu tử và giúp bé cảm dễ thích nghi với cuộc sống bên ngoài. Đây là thời điểm quan trọng để trẻ có thể tiếp xúc và bú sớm, giúp kích thích sản xuất sữa mẹ và phát triển toàn diện cho bé.

Trong ngày đầu tiên sau sinh, bạn không nên tắm cho bé vì bé đã được lau sạch khi sinh ra. Nếu thấy rốn của bé bình thường và không bị sưng tấy, bạn có thể lau xung quanh vùng rốn bằng khăn xô sạch nhúng với nước muối sinh lý hoặc nước sôi nguội.

Ngoài ra, trong thời gian này, mẹ cũng cần được theo dõi tình trạng sức khỏe và sự giúp đỡ từ người thân để đảm bảo sự phục hồi sau sinh tốt nhất nhé!

Vào ngày thứ hai sau sinh, trẻ có thể sẽ không ngủ nữa và thường mở mắt chăm chăm nhìn xung quanh. Tuy nhiên, trẻ chỉ có thể nhìn được trong khoảng cách từ 15 đến 25cm.

Trẻ sẽ bắt đầu khóc nhiều hơn và đòi bú mẹ. Để đảm bảo rằng trẻ được no đủ, mẹ nên cho bé bú cách 2 tiếng/1 lần và hãy nhớ kiểm tra tư thế của bé khi bé bú để tránh tình trạng sặc sữa. Giai đoạn này dạ dày của trẻ vẫn còn nhỏ nên mẹ chỉ cần cho bé bú theo nhu cầu là đủ.

Ngoài việc cho trẻ bú đều đặn, mẹ cũng cần chú ý đến tã của trẻ. Mẹ nên thường xuyên kiểm tra xem tã của trẻ có bị ướt không và thay ngay nếu ướt để tránh trẻ cảm thấy khó chịu và quấy khóc nhé!

Ngày thứ 3 sau sinh là thời điểm mà bé tiếp tục phát triển và có nhiều biểu hiện khác nhau. Trẻ sẽ tiếp tục ti mẹ nhịp nhàng và sâu hơn, và cũng sẽ cảm thấy thoải mái hơn khi được gần gũi với mẹ. Bên cạnh đó, trẻ cũng có thể dúi mặt vào ngực của mẹ khi đói.

Trong giai đoạn này, bé bắt đầu đi vệ sinh nhiều hơn, phân su sẽ thay bằng phân nhớt vàng. Vì vậy, việc thay tã cho bé cũng nên tăng lên khoảng 4 - 6 chiếc mỗi ngày.

Mẹ cũng có thể tắm rửa cho bé trong thời gian này để giúp bé thư giãn và thoải mái hơn. Tuy nhiên, mẹ cần lưu ý nên dùng nước tắm ấm và không nên sử dụng xà phòng quá nhiều để tránh làm khô da của bé nhé!

Vào ngày thứ 4 và thứ 5 trong giai đoạn sau sinh, bé sẽ có sự tiến bộ đáng kể trong việc bú mẹ. Lúc này, động tác bú của bé sẽ thuần thục hơn và lực bú mạnh hơn, dẫn đến việc bé sẽ được cung cấp nhiều sữa hơn. Vì thế, để tăng tiết sữa, mẹ cần cho bé bú đều cả hai bên và nên duy trì mỗi lần bú trong khoảng 30 phút.

Ở giai đoạn này, do bú nhiều nên bé cũng sẽ có nhu cầu đi vệ sinh nhiều hơn. Chính vì vậy mà mẹ cần lưu ý để thay tã cho bé thường xuyên (thường thì sau mỗi khoảng 2 tiếng thay 1 lần). Phân của bé ở thời điểm này sẽ có màu vàng nhạt lẫn nhớt nên việc vệ sinh cho bé cần được thực hiện đúng cách và nên sử dụng nước sạch để tránh tình trạng trẻ bị viêm nhiễm.

Ngoài ra, việc tắm cho bé mỗi ngày cũng rất cần thiết. Mẹ nên tắm cho bé vào thời điểm có nhiệt độ cao nhất trong ngày để hạn chế tình trạng bé bị cảm lạnh nhé!

Khi bé bước sang ngày thứ 6 và 7, nhu cầu dinh dưỡng của bé cũng sẽ tăng lên. Mẹ cần cho bé bú thường xuyên, tăng cữ bú lên khoảng 60 - 90ml để đảm bảo bé được cung cấp đầy đủ dinh dưỡng.

Trong những ngày này, bé có thể có giấc ngủ lộn xộn, ngủ nhiều vào ban ngày và ít ngủ vào ban đêm. Đó là điều bình thường và mẹ cần chuẩn bị tâm lý đón nhận và thích nghi cùng bé.

Khi bé quấy khóc, mẹ nên bế bé lên và ôm ấp, vỗ về để an ủi bé. Trẻ còn quá nhỏ và sợ hãi với những thay đổi bên ngoài nên cần có mẹ bên cạnh để giúp bé cảm thấy an toàn.

Bé vẫn cần đi vệ sinh đều đặn mỗi ngày. Nếu phát hiện phân của bé cứng hoặc tần suất đi vệ sinh ít hơn một ngày/1 lần, mẹ cần xem xét lại khẩu phần dinh dưỡng và điều chỉnh cho phù hợp.

Vào ngày thứ 7, rốn của bé sẽ khô dần. Mẹ cần tiếp tục vệ sinh rốn của bé bằng nước muối sinh lý mỗi ngày. Nếu thấy rốn bé vẫn chưa khô và có dấu hiệu sưng tấy đỏ hoặc rỉ nước, mẹ nên đưa bé đi khám để được xử lý kịp thời, vì đó có thể là dấu hiệu nhiễm khuẩn hoặc nhiễm trùng rốn.

Chăm sóc mẹ bỉm trong tuần đầu tiên sau sinh là một việc cực kỳ quan trọng và đòi hỏi sự chú ý đặc biệt từ những người thân yêu xung quanh. Đầu tiên, chế độ ăn uống hàng ngày của mẹ cần được đảm bảo đủ các chất dinh dưỡng để có thể sản xuất sữa cho con bú, đồng thời mẹ nên hạn chế ăn các loại thức ăn quá nóng hoặc khó tiêu để tránh gây ảnh hưởng đến sản dịch của mẹ.

Mẹ cũng cần chú ý đến sức khỏe chung của mình, bao gồm việc theo dõi tình trạng sốt, rỉ nước, són phân, tần suất đi đại tiện và tiểu tiện,... Nếu có bất kỳ triệu chứng nào bất thường, mẹ cần phải liên hệ ngay với bác sĩ để được khám và điều trị kịp thời.

Để có sữa mẹ đầy đủ và tránh tình trạng tắc tia sữa, mẹ cần chăm sóc vú bằng cách vệ sinh sạch sẽ và xoa bóp nhẹ nhàng. Nếu có vết khâu tầng sinh môn, mẹ cần phải rửa sạch âm hộ sau khi đi đại tiện và tiểu tiện rồi thấm khô để tránh nhiễm trùng.

Việc vận động và đi lại sớm sau sinh cũng rất quan trọng để giúp mẹ phục hồi sức khỏe nhanh chóng. Ngoài ra, mẹ cần ngủ đủ 8 giờ mỗi ngày để tái tạo sức khỏe và tinh thần.

Trong tuần đầu tiên sau sinh, mẹ có thể gặp phải những tình trạng đau đớn và khó chịu như đau bụng, đau lưng, vú cương cứng hoặc tình trạng tinh thần không ổn định. Việc chia sẻ và tìm sự giúp đỡ từ những người thân yêu xung quanh sẽ giúp mẹ giải tỏa căng thẳng và cảm thấy thoải mái hơn. Bên cạnh đó, việc tái khám sau sinh cũng là điều vô cùng cần thiết để đảm bảo sức khỏe của mẹ lẫn con.

Một trong những vấn đề khác mà mẹ sau sinh phải đối mặt đó là các vấn đề tâm lý như lo lắng, mệt mỏi và trầm cảm. Việc hỗ trợ tâm lý đầy đủ sẽ giúp cho mẹ có thể đối mặt với những thách thức trong quá trình chăm sóc con và phục hồi sức khỏe sau sinh. Nếu cảm thấy bị ảnh hưởng nghiêm trọng, mẹ cần tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia tâm lý hoặc các nhà cung cấp dịch vụ tâm lý.