Hệ quả từ thói quen 'đánh chừa', đổ lỗi mà bố mẹ vẫn hay làm

Để xoa dịu nỗi đau khi trẻ vấp ngã hay va chạm với người khác, bố mẹ thường đánh chừa vào các vật xung quanh bé. Tuy nhiên, cách làm này lại có ảnh hưởng không nhỏ đến nhận thức và quá trình định hình nhân cách của trẻ. Cùng Bách hóa XANH tìm hiểu xem ‘đánh chừa’, đổ lỗi mang lại những hệ quả gì đối với trẻ nhé.

“Đánh chừa" là một cụm từ rất phổ biến trong ngôn ngữ giao tiếp hằng ngày của nhiều gia đình có con nhỏ, xuất hiện đặc biệt thường xuyên khi các con còn bé, từ mầm non trở xuống. Đây là thói quen mà trẻ em dễ bị ảnh hưởng từ người lớn, mỗi khi chúng gặp tình huống ngã, bị đau, mè nheo, ăn vạ hay muốn yêu cầu điều gì.

Cụm từ này mang ý nghĩa phủ nhận hoàn toàn trách nhiệm của bản thân trong việc gây ra sự cố, thay vào đó đổ hoàn toàn lỗi cho người khác hoặc một đối tượng nào đó. Điều này gây ra các hệ quả tiêu cực về mặt phát triển tư duy và tinh thần cho trẻ. Trẻ em thường được ví như một trang giấy trắng, do đó chúng học hỏi và tiếp thu nhanh chóng những hành vi và thái độ từ người lớn, đặc biệt là những điều được lặp đi lặp lại hàng ngày.

Thói quen "đánh chừa" và đổ lỗi mà bố mẹ thường thực hiện có thể gây hậu quả tiêu cực đối với con cái. Điều này khiến trẻ học cách né tránh trách nhiệm và đổ lỗi cho người khác thay vì nhận trách nhiệm về hành động của mình. Nếu trẻ quen với việc "đánh chừa", khi trưởng thành, chúng có thể trở nên bướng bỉnh và không chấp nhận sai lầm của mình. Quan trọng là cả trẻ em và người lớn cần nhận ra nguyên nhân và trách nhiệm trong hành vi của mình.

Hành động của bố mẹ và những người xung quanh có ảnh hưởng rất lớn đến hành vi của trẻ. Nếu ba mẹ thường xuyên "đánh chừa", trẻ sẽ có tâm lý phụ thuộc, học tập và tái hiện lại hành vi này. Điều này có thể dẫn đến tính tình hỗn loạn, cảm xúc tiêu cực và thậm chí việc sử dụng bạo lực với người khác.

Chuyên gia tâm lý học Lê Khanh đã đề xuất lời khuyên giúp trẻ không hình thành thói quen đánh chừa: Gia đình nên tránh sử dụng từ "đánh chừa" đối với bất kỳ ai hoặc bất kỳ đối tượng nào, kể cả người lớn hay trẻ em. Bởi vì khi gặp tình huống phạm lỗi, cả nhà đều cùng nhau dạy bé đánh chừa, khiến bé để ý, bắt chước hành vi của người lớn và dần dần bị ảnh hưởng.

Nếu trẻ vẫn có thói quen này, gia đình có thể áp dụng chính sách "ba không", tức là không nghe, không thấy, không phản ứng. Điều này có nghĩa là coi như không có chuyện gì xảy ra và không khen, chê hoặc trừng phạt gì cả. Dần dần, trẻ sẽ quên bỏ thói quen này.

Hơn nữa, gia đình có thể thúc đẩy trẻ thể hiện những hành vi tích cực khác như phân tích vấn đề, dạy trẻ nói cảm ơn và xin lỗi,... để trẻ quên và giảm bớt thói quen đánh chừa. Bằng cách này, trẻ sẽ học cách giải quyết các tình huống một cách tích cực và xây dựng mối quan hệ tốt với mọi người xung quanh.