Cây xà nu là một trong những hình tượng đẹp trong văn học. Cùng tìm hiểu về đặc điểm, công dụng và cách trồng cây xà nu qua bài viết sau đây.
Cây xà nu là một trong những loài cây vô cùng đặc biệt, có ý nghĩa và là một trong những hình tượng đẹp trong văn học. Hôm nay, hãy cùng Bách hóa XANH tìm hiểu về loài cây đặc biệt này nhé.
1 Cây xà nu là cây gì?
Nguồn gốc và ý nghĩa cây xà nu
Cây xà nu thực chất là một loại cây được tác giả Nguyễn Trung Thành hư cấu trong tác phẩm nổi tiếng Rừng Xà Nu của mình. Khi xây dựng tác phẩm, tác giả đã lấy hình tượng cây thông 3 lá từ đó, hư cấu thành cây xà nu. Cây thông 3 lá được người Tây Nguyên gọi là cây loong rúh. Trong tự nhiên, cây thông được chia làm 2 loại là thông 2 lá dùng để lấy nhựa và thông 3 lá dùng để lấy gỗ.
Trong văn học, cụ thể là tác phẩm Rừng Xà Nu, nhà văn Nguyễn Trung Thành miêu tả rất rõ cây xà nu là một loại cây dẻo dai, khỏe khoắn. Cây xà nu giúp dân làng Xô Man đánh giặc, cây bảo vệ cho dân làng trước tầm đại bác giặc. Cây xà nu còn gắn bó với đời sống hằng ngày của người dân trong làng, giúp tạo ra nhiều đồ dùng sinh hoạt hằng ngày cho dân làng như: làm bảng, nhựa xà nu, dầu xà nu,...
Xà nu chính là biểu tượng của hình ảnh thiên nhiên yên bình, được tác giả nâng lên thành hình tượng nghệ thuật độc đáo qua đó ẩn dụ chỉ nghị lực sống phi thường của người dân Tây Nguyên.
Đặc điểm và phân loại cây xà nu
Cây thông 3 lá ưa khí hậu mát, có nhiều sương mù và đất nhiều dinh dưỡng, vì thế cây thường phân bố ở các địa hình cao trên 900m. Cây phân bố nhiều ở vùng Đông Nam Á, Ấn Độ, Trung Quốc,... Ở Việt Nam, cây tập trung chủ yếu ở các cao nguyên, như cao nguyên Langbiang, cao nguyên Lâm Viên, cao nguyên Di Linh.
Cây thông 3 lá có đặc điểm là thân cây thẳng, tròn, vỏ cây có màu nâu xám. Cây thường cao khoảng 30 - 40m, nhựa cây thông 3 lá rất ít, có mùi hắc. Lá cây có dạng lá kim, màu xanh ngọc và khá cứng. Mỗi lá dài khoảng 20 - 25cm và thường có 3 lá trên mỗi đầu nhánh.
Nón có hình trứng, nón đơn tính cùng gốc, nón cái thường chín trong 2 năm, khi chín sẽ hóa gỗ. Mỗi nón có kích thước cao từ 5 - 9cm, rộng 4 - 5cm, cuống lá cong dài khoảng 1,5cm.
2 Tác dụng của cây xà nu
Cây thông 3 lá góp phần vào sự đa dạng hệ sinh thái rừng ở khu vực cao nguyên. Do đặc tính có nhựa rất ít, chủ yếu được dùng để lấy gỗ vì gỗ thông 3 lá rất nhẹ. Ngày xưa, gỗ của nó được sử dụng để làm vỏ thùng đạn, nhựa thông được dùng để thắp đèn. Ngoài ra từ nhựa thông 3 lá, người ta làm ra colophan, còn gọi là tùng hương và dầu thông. Loại dầu này dùng để quang nón cho bóng.
3 Cách trồng và chăm sóc cây xà nu
Cách trồng cây xà nu tại nhà
Hạt giống:
- Sau khi thu được hạt giống, tốt nhất nên đem gieo ngày, đầu tiên bạn thấm hạt vào dung dịch thuốc tím 0,1% trong 15 phút để ráo nước. Tiếp đó ngâm vào nước ấm khoảng 45 độ C trong 24 giờ rồi vớt những hạt nổi vào nước sạch. Phơi hạt cho ráo dưới nắng nhẹ sau đó cho vào túi vải để nơi thoáng mát. Hằng ngày đem rửa chua 1 lần với nước ấm rồi phơi khô, ủ tiếp.
- Nếu ở nơi có khí hậu lạnh thì có thể dùng đèn điện để ủ sẽ giúp hạt nhanh nảy mầm. Sau khi hạt nảy mầm thì gieo vào bầu hoặc luống. Để bảo quản lâu có thể cất hạt vào chai hoặc thùng gỗ để nơi khô ráo có thể giữ được tối đa 2 năm.
Gieo hạt vào bầu:
- Trước khi giep nên tưới cho bầu ẩm, chọc một lỗ sâu 0,6 đến 0,8 cm rồi cho 1 - 2 hạt vào và lấp kín lỗ. Tưới phun sương rồi dùng rơm rạ hoặc lá thông đã sát khuẩn phủ lên.
Gieo hạt lên luống:
- Chuẩn bị đất thịt tơi xốp đã qua sàng lỗ 1cm. Trên mặt luống phủ 1 lớp cát nhỏ dày 5 - 8cm. Luống gieo rộng 1m, dài 5-10m, cao 10-15cm, nên để rãnh rộng 50-60cm. Khi hạt nứt nanh thì có thẻ gieo lên luống bằng cách rải đều hạt. cách tưới nước giống như khi gieo hạt vào bầu.
Cấy cây mầm:
- Trước khi cấy, bạn nên tưới nước cho bầu đủ ẩm, dùng que tre chọc giữ bầu một lỗ sâu hơn rễ mầm. Sau đó đặt cây mầm vào sau cho cổ rễ dưới mặt bầu khoảng 3mm, dùng que ép chặt đất vào rễ. Nên tưới nước thường xuyên cho mầm đủ ẩm.
Cách chăm sóc cây xà nu
Tưới nước:
- Tưới nước 2 lần vào buổi sáng và chiều. 2 tháng đầu nên tưới 2 lần 1 ngày tháng thứ 3 trở đi tưới 1 lần 1 ngày. Từ tháng thứ 5 đến xi lớn thì tưới 2 lần 1 ngày. Không nên tưới nhiều nước sẽ làm úng cây.
Sâu bệnh:
- Để phòng ngừa sâu bệnh trên cây, có thể phun thuốc Basurin dùng để diệt kiến, dế phá hoại. Phun Benlat 0,2-0,5%o với liều 0,3 lít/m2, phun 2 tuần / lần để phòng lở cổ rễ. Phun Boocđô 0,5-1% với liều 1 lít/4-6m2, phun 2 tuần /lần để phòng rơm lá.
Lưu ý khi trồng và chăm sóc cây xà nu
- Bạn cần thường xuyên kiểm tra xem các loại động vật như chuột, chim phá hoại cây hay không. Bạn có thể đặt bẫy xua đuổi để cây phát triển an toàn.
- Khi phát hiện cây bị bệnh vàng còi, không phát triển tốt bạn cần xăm bầu, giúp bầu thông thoáng, thấm nước tốt. Bên cạnh đó, bạn cũng nên bổ sung thêm một ít loại mùn cho cây. Rắc đều đất mùn lên mặt bầu sau đó tưới nước giữ ẩm cho cây phát triển bạn nhé!
4 5 hình ảnh đẹp về cây xà nu
Vừa rồi, Bách hóa XANH vừa giới thiệu đến bạn những thông tin cơ bản về loài cây xà nu. Hy vọng bạn sẽ có được những thông tin hữu ích qua bài viết.
Có thể bạn quan tâm:
Chọn mua xịt phòng, sáp thơm bán tại Bách hóa XANH:
