Từ xưa, người Việt đã có quan niệm rằng “Lễ Phật quanh năm không bằng ngày rằm tháng Giêng”. Vậy có gì khác biệt giữa cúng 1 Tết và cúng mùng 1 đầu tháng? Tìm hiểu ở bài viết này nhé.
Ngày Rằm Tháng Giêng còn được gọi là Tết Nguyên tiêu, Tết Thượng Nguyên. Rằm tháng Giêng là ngày 15 tháng 1 âm lịch, vì vậy ngày Rằm tháng Giêng 2025 rơi vào thứ 4, ngày 12/2 Dương lịch. Người Việt rất coi trọng việc cúng lễ trong ngày Rằm tháng Giêng bởi đây là ngày rằm đầu tiên của năm mới.
Câu "Cúng quanh năm không bằng Rằm tháng Giêng" nhằm ám chỉ tầm quan trọng của việc chuẩn bị lễ cúng tươm tất dâng thần linh và gia tiên. Ngoài ra, vào ngày này, người dân có thói quen đi lễ chùa, cầu bình an và may mắn cho mọi người trong gia đình. Vậy chúng ta cần phải cúng như thế nào cho đúng?
Tham khảo thêm: Tết Nguyên tiêu là Tết gì? Ý nghĩa ngày lễ Tết Nguyên tiêu
1Mâm cỗ cúng Rằm tháng Giêng
Mâm cỗ chay cúng Phật
Một mâm cỗ cúng Phật đầy đủ thường sẽ gồm:
- Hoa quả
- Chè xôi
- Các món đậu
- Món canh, món xào
Ngày nay, mâm cỗ cúng Phật còn có thể chè trôi nước với ước nguyện cả năm mọi việc đều trôi chảy, hạnh phúc tròn đầy. Điều đặc biệt ở mâm cỗ cúng Phật là phải có đủ màu sắc tượng trưng cho ngũ hành.
Mâm cỗ mặn cúng Gia Tiên
Bên cạnh mâm cỗ cúng Phật, mâm cỗ cúng rằm với những gia đình không theo đạo Phật sẽ như sau, trong mâm cúng gia Tiên sẽ là đồ mặn, có 4 bát và 6 dĩa (có thể nhiều hơn).
- 4 bát sẽ gồm: Ninh măng, bát bóng, bát miến, bát mọc.
- 6 dĩa gồm thịt gà hoặc thịt lợn, giò hoặc chả, nem thính có thể thay bằng đĩa xào, dưa muối, đĩa xôi hoặc bánh chưng và bát nước chấm.
Tham khảo thêm: 15 lễ hội ngày Tết 3 miền đặc sắc cầu may mắn cho cả năm
2Văn khấn cúng Rằm tháng Giêng chuẩn nhất
Văn khấn cúng rằm tháng Giêng không cần phải quá phức tạp. Gia chủ có thể tham khảo mẫu văn như sau:
- Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
- Con kính lạy Hoàng thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
- Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành Hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân cùng chư vị Tôn thần.
- Con kính lạy Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Thúc Bá Đệ Huynh, Cô Di, Tỷ Muội họ nội họ ngoại.
Tín chủ (chúng) con là: …
Ngụ tại: …
Hôm nay là ngày Rằm tháng Giêng năm…, gặp tiết Nguyên tiêu, tín chủ con lòng thành, sửa sang hương đăng, sắm sanh lễ vật, dâng lên trước án.
Chúng con kính mời ngày Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long mạch, Tài thần. Cúi xin các ngài linh thiêng nghe thấu lời mời, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật.
Chúng con kính mời các các cụ Tổ Khảo, Tổ Tỷ, chư vị Hương linh gia tiên nội ngoại họ… nghe lời khẩn cầu, kính mời của con cháu, giáng về chứng giám tâm thành, thụ hưởng lễ vật.
Tín chủ con lại kính mời ông bà tiền chủ, hậu chủ tại gia về hưởng lễ vật, chứng giám lòng thành phù hộ độ trì cho gia chung chúng con được vạn sự tốt lành. Bốn mùa không hạn ách, tám tiết hưởng an bình.
Khấn xong, vái 3 vái.
3Một số câu hỏi thường gặp khi cúng Rằm tháng Giêng
Cúng rằm tháng Giêng vào giờ nào đẹp?
Thời gian cúng rằm tháng Giêng tốt nhất là vào sáng 12/02/2025 (tức ngày 15/1 âm lịch). Đối với các gia đình bận, có thể làm lễ cúng trước từ ngày 14 tháng Giêng (tức ngày 11/02/2024). Lễ cúng rằm tháng Giêng thường được tiến hành vào giờ Ngọ.
Sự khác nhau giữa cúng Rằm tháng giêng và cúng rằm hàng tháng?
Mâm cỗ cúng rằm tháng Giêng cũng khá khác so với cúng rằm hàng tháng, vì nó là dịp khá quan trọng nên mâm cỗ cũng sẽ đủ đầy hơn khi có thêm xôi gấc, đĩa giò,...
Hương hoa vàng mã, cũng như văn khắn của cúng rằm tháng Giêng cũng rất khác so với cúng hàng tháng.
Tham khảo thêm:Văn khấn cúng Rằm hàng tháng chuẩn nhất
Ngày Rằm tháng Giêng nên làm gì?
Ngày 14 hoặc 15 của rằm, người dân thường sẽ lên chùa lễ phật để cầu mong bình an, gia tăng phúc thọ.
Ngoài ra, Rằm tháng Giêng còn là dịp để mọi người làm việc thiện, phóng sinh, thả đèn hoa đăng, dọn dẹp bàn thờ và làm lễ cúng gia tiên,...
Cần lưu ý gì khi cúng Rằm tháng Giêng?
Rằm tháng Giêng là ngày rằm lớn nhất trong năm, chính vì thế, bạn cần phải lưu ý khi chuẩn bị mâm cúng, không được để sai sót. Tuyệt đối không cúng rằm tháng Giêng bằng hoa giả, trái cây giả, đầu lợn, món chay giả mặn.
Ngoài ra trong rằm tháng Giêng, người ta còn kiêng kỵ:
- Để thùng gạo trong nhà lộ đáy: vì người xưa cho rằng nếu đầu năm mà thùng gạo trong nhà bị trống thì cả năm sẽ đói kém.
- Kiêng câu cá: dân gian quan niệm rằng cau cá vào ngay trăng tròn sẽ mang đến vận đen, vì thế không nên
- Kiêng nói tục, chửi bậy: nếu ngày rằm mà nói tục chửi bậy sẽ mang đến nhiều thị phi
- Kiêng quan hệ nam nữ: sẽ mang đến xui rủi
Rằm tháng Giêng là một ngày rằm lớn trong năm. Mong rằng qua bài viết này, mọi người đã biết cách cúng rằm để mang lại nhiều tài lộc và phúc thọ cho gia đình của mình.
Có thể bạn quan tâm:
Chọn mua trái cây tươi ngon tại Bách hóa XANH nhé:
