Tóm tắt 30+ bài thơ về mùa thu Hà Nội hay nhất, từ những vần thơ kinh điển đến các tác phẩm hiện đại, giúp bạn cảm nhận trọn vẹn vẻ đẹp mùa thu thủ đô.
loading content table...
Hà Nội mùa thu, một chủ đề bất tận, là nguồn cảm hứng dạt dào cho những bài thơ về mùa thu Hà Nội đi sâu vào lòng người. Mùa thu Hà Nội là một bức tranh đầy màu sắc, âm thanh và hương vị, được tái hiện qua những vần thơ lãng mạn, sâu lắng và tinh tế.
1Những vần thơ kinh điển sống mãi với thời gian
Mùa thu Hà Nội đã đi vào thơ ca Việt Nam qua những tác phẩm kinh điển, trở thành một phần của di sản văn học dân tộc.
Sang Thu (Hữu Thỉnh)
Bài thơ "Sang Thu" của Hữu Thỉnh là một tác phẩm quen thuộc với nhiều thế hệ. Tác giả đã miêu tả khoảnh khắc giao mùa một cách nhẹ nhàng, tinh tế qua những hình ảnh gần gũi:
“Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi.”
Mùa thu không đến đột ngột mà đến từ từ, thấm vào từng cảnh vật, báo hiệu một mùa mới đang về.
Đất Nước (Nguyễn Đình Thi)
"Đất Nước" của Nguyễn Đình Thi không chỉ nói về tình yêu quê hương đất nước mà còn khắc họa một mùa thu Hà Nội vừa bi tráng vừa lãng mạn:
“Sáng mát trong như sáng năm xưa
Gió thổi mùa thu hương cốm mới
Tôi nhớ những ngày thu đã xa
Sáng chớm lạnh trong lòng Hà Nội
Những phố dài xao xác hơi may
Người ra đi đầu không ngoảnh lại
Sau lưng thềm nắng lá rơi đầy.
Mùa thu nay khác rồi
Tôi đứng vui nghe giữa núi đồi
Gió thổi rừng tre phấp phới
Trời thu thay áo mới
Trong biếc nói cười thiết tha!
Trời xanh đây là của chúng ta
Núi rừng đây là của chúng ta
Những cánh đồng thơm mát
Những ngả đường bát ngát
Những dòng sông đỏ nặng phù sa
Nước chúng ta
Nước những người chưa bao giờ khuất
Đêm đêm rì rầm trong tiếng đất
Những buổi ngày xưa vọng nói về!
Ôi những cánh đồng quê chảy máu
Dây thép gai đâm nát trời chiều
Những đêm dài hành quân nung nấu
Bỗng bồn chồn nhớ mắt người yêu.
Từ những năm đau thương chiến đấu
Đã ngời lên nét mặt quê hương
Từ gốc lúa bờ tre hồn hậu
Đã bật lên những tiếng căm hờn
Bát cơm chan đầy nước mắt
Bay còn giằng khỏi miệng ta
Thằng giặc Tây, thằng chúa đất
Đứa đè cổ, đứa lột da...
Xiềng xích chúng bay không khoá được
Trời đầy chim và đất đầy hoa
Súng đạn chúng bay không bắn được
Lòng dân ta yêu nước thương nhà!
Khói nhà máy cuộn trong sương núi
Kèn gọi quân văng vẳng cánh đồng
Ôm đất nước những người áo vải
Đã đứng lên thành những anh hùng.
Ngày nắng đốt theo đêm mưa dội
Mỗi bước đường mỗi bước hy sinh
Trán cháy rực nghĩ trời đất mới
Lòng ta bát ngát ánh bình minh.
Súng nổ rung trời giận dữ
Người lên như nước vỡ bờ
Nước Việt Nam từ máu lửa
Rũ bùn đứng dậy sáng loà.”
Mùa thu Hà Nội trong thơ ông không chỉ là vẻ đẹp của thiên nhiên mà còn là vẻ đẹp của lịch sử, của sự kiên cường và lòng yêu nước.
Có Phải Em Mùa Thu Hà Nội (Tô Như Châu)
Bài hát nổi tiếng này, với lời thơ của Tô Như Châu, đã trở thành một biểu tượng của mùa thu Hà Nội:
“Tháng tám mùa thu
lá khởi vàng em nhỉ
Từ độ người đi
thương nhớ âm thầm
Chiều vào thu nghe lời ru gió
Nắng vàng lơ lửng ngoài hiên
Mắt nai đen mùa thu Hà Nội
Nghe lòng ấm lại tuổi phong sương
May mà có em cho đường phố vui
May còn chút em trang sức sông Hồng
Một sáng vào thu bềnh bồng hương cốm
Đường Cổ Ngư xưa bắt bước phiêu bồng
Thôi thì có em đời ta hy vọng
Thôi thì có em sương khói môi mềm
Có phải em mùa thu Hà Nội
Nghe đâu đây lá ướt và mi xanh
Nghe đâu đây hồn Trưng Vương sông Hát
Lững thững Hồ Tây một dáng Kiều
Có phải em mùa thu Hà Nội
Nghìn năm sau níu bóng quay về
Phải nơi đây miền Thanh, Nghệ Tĩnh
Phải nơi đây Hồng Lĩnh - Ba Vì
Phải nơi đây núi Nùng, sông Nhị
Lớn đậy con người đất Tổ Hùng Vương
Anh sẽ đi
Cả nước Việt Nam yêu dấu
Đẹp quê hương gặp lại tình người
Bước nhỏ long lanh hồn nghệ sĩ
Mơ Quang Trung vó ngựa biên thuỳ
Ngày anh đi
Nhất định phải có em
đường cỏ thơm giong ruổi
Sẽ ghé lại Thăng Long
thăm Hoàng Thành, Văn Miếu
chắc rêu phong đã in dấu bao ngày
Đã nghe
bập bùng trống trận
Ngày chiến thắng Điện Biên
Sáng hồn lửa thiêng
Xuôi quân về giữ quê hương
Hôm nay mùa thu
Gió về là lạ
Bỗng xôn xao con tim lời lá
Bỗng xôn xao rơi vàng tiếng gọi
Lệ mừng gặp nhau ngàn phím dương cầm
Có phải em mùa thu Hà Nội
Ngày sang thu lót lá em nằm
Bên trời xa sương tóc bay
Hà Nội ơi em có hay
Quê hương thần thoại hiển linh hồn sông núi
Nắng thu muôn màu rực rỡ trong hồn anh”
Những hình ảnh "hàng cây cơm nguội vàng", "tiếng rao đêm", "phố xưa"... được lồng ghép vào một câu chuyện tình yêu đầy hoài niệm, khiến người nghe, người đọc cảm nhận được vẻ đẹp lãng mạn, cổ kính và đầy chất thơ của mảnh đất thủ đô.
Đi tìm mùa thu Hà Nội (Nguyễn Đắc Như)
Trong bài thơ "Đi tìm mùa thu Hà Nội", Nguyễn Đắc Như đã vẽ nên một bức tranh mùa thu đẹp đẽ trong mắt cô gái Huế lần đầu đến với Hà Nội:
“Em gái Huế lần đầu
Gặp mùa thu Hà Nội
Háo hức đi tìm sắc vàng cây cơm nguội mà không thấy
Lại đi tìm lá đỏ cây bàng màu lửa cháy mà cũng không ra
Em hỏi tôi đường hoa sữa có xa?
Tôi im lặng
Thu mới về một nửa
Cốm ngậm màu xanh, hồng chờ sắc đỏ
Hoa sữa ủ hương đợi gió heo may
Nắng ngập ngừng rắc vàng bụi lên cây
Phủ vết rám cho ươm dần trái bưởi
Tôi im lặng
Và em thôi hỏi
Em mỉm cười trong nhạt nắng bâng khuâng
Ánh mắt buồn thoáng một nét xa xăm
Của trời trong và mây thu Hà Nội
Dẫu vẫn biết thời gian không vội
Tôi ước thầm mùa thu chín nhanh hơn.”
Mùa thu trong thơ ông là mùa của những nỗi buồn man mác, của sự cô đơn, nhưng cũng là mùa để con người tìm về với chính mình, chiêm nghiệm những điều sâu thẳm trong tâm hồn.
Tiếng Thu (Lưu Trọng Lư)
"Tiếng Thu" của Lưu Trọng Lư là một trong những bài thơ hay nhất viết về mùa thu Việt Nam. Với những từ ngữ giàu hình ảnh và âm nhạc, bài thơ đã tái hiện không gian tĩnh lặng, buồn bã của mùa thu:
“Em không nghe mùa thu
dưới trăng mờ thổn thức?
Em không nghe rạo rực
hình ảnh kẻ chinh phu
trong lòng người cô phụ?
Em không nghe rừng thu.
lá thu kêu xào xạc,
con nai vàng ngơ ngác
đạp trên lá vàng khô?”
Mùa thu trong thơ ông không chỉ là mùa của cảnh vật mà còn là mùa của những cảm xúc mơ hồ, của nỗi buồn lan tỏa khắp không gian.
2Những bài thơ hiện đại đầy cảm xúc về mùa thu Hà Nội
Mùa thu Hà Nội vẫn tiếp tục là đề tài bất tận cho các thi sĩ hiện đại, với những góc nhìn mới mẻ và cảm xúc chân thành.
Hà Nội Mùa Thu (Phan Thị Thanh Nhàn)
“Lâu lắm rồi mới ra đường buổi tối
Hà Nội vào thu quá dịu êm
Gió rất nhẹ làm ánh đèn xao động
Và như xao động cả màn đêm
Đường phố vẫn đông người qua lại
Những đôi lứa nắm nhẹ tay nhau
Từng tốp em trai và em gái
Dạo trên đường ríu rít bên nhau
Một vài quán nước ánh đèn xanh
Kê ghế ra hiên đón gió lành
Vài bác về hưu ngồi đàm đạo
Thoáng nhìn như cảnh ở trong tranh
Như chẳng hề suốt ngày bận rộn
Những công trường xưởng máy lò hơi
Như chẳng hề suốt ngày tất bật
Trong bụi đường áo lấm mồ hôi
Buổi tối mùa thu êm dịu quá
Hoa sữa thơm ngào ngạt khắp đường
Đã bao mùa đến rồi đi mất
Vẫn ngỡ ngàng mùa thu quê hương.”
Bài thơ ngắn gọn nhưng đã khắc họa những hình ảnh rất đặc trưng của mùa thu Hà Nội: gió se lạnh, nắng vàng, lá rơi và đặc biệt là hương hoa sữa nồng nàn, khiến người đọc như được đắm chìm vào không gian lãng mạn của thủ đô.
Một sớm thu Hà Nội (Mạnh Lê)
“Đã qua những cơn mưa rào cuối hạ
Sớm thu nay trong mát dịu da trời
Tôi đang giữa mùa thu Hà Nội
Lòng thì thầm gọi Bác: "Bác Hồ ơi!"
Mới đó mà hơn năm chục năm rồi
Một sớm ngày thường, một sớm thu Hà Nội
Đất nước tưng bừng người đi như trẫy hội
Bác Hồ đọc tuyên ngôn giữa nắng Ba Đình
Mãi mãi từ nay nước nhà có Tự Do Độc Lập
Bác hỏi: "Mọi người nghe tôi nói rõ không ?"
Tiếng đáp: "Có!" trào lên như sóng
Mơ ước bốn ngàn năm đã trở thành lời đáp của muôn dân!
Có gì liên quan giữa một cái tên
Ba Đình quảng trường, Ba Đình khởi nghĩa
Có gì liên quan giữa sông Mã biếc xanh với sông Hồng sóng đỏ
Giữa non nước bốn ngàn năm và sắc thắm trời thu
Không có gì quý hơn Độc Lập Tự Do!
Lời Bác dạy đã thành chân lý
Hà Nội mùa thu lấp lánh huy hoàng những công trình thế kỷ
Những ánh mắt, nụ cười rạng rỡ tin yêu...
Tôi nghĩ về quê hương còn vất vả gian lao
Đang khởi sắc dần lên cùng mùa thu Đất Nước!”
Bài thơ thể hiện nỗi nhớ, lòng biết ơn sâu sắc của tác giả đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh, đồng thời ca ngợi vẻ đẹp của mùa thu Hà Nội và sự phát triển, đổi thay của đất nước sau hơn nửa thế kỷ giành được độc lập.
Nhớ Thu Hà Nội (Nguyễn Anh Nông)
“Hà Nội vào thu
Tím như mắt đợi
Xanh xao nỗi nhớ
Hồng xinh môi chờ
Hàng cây trăn trở
Bay vàng lá khô.
Hà Nội vào thu
Mọng thơm trái chín
Hồ Gươm - trăng rằm
Sông Hồng - ánh lửa
Soi bừng tháng năm.
Hà Nội vào thu
Đạp xe dạo phố
Lang thang hai dứa
Giữa dòng sông trăng...”
Bài thơ phác họa vẻ đẹp lãng mạn, nên thơ và đầy sức sống của Hà Nội khi vào thu, qua những hình ảnh quen thuộc như màu sắc lá cây, trái chín, và không gian lãng mạn của Hồ Gươm, sông Hồng.
Mùa thu Hà Nội
“Hà Nội bây giờ còn trong nỗi nhớ,
Những chiều se lạnh bên phố chờ ai,
Cơn mưa phùn rơi không ngại ướt áo,
Từng cội me già nhẹ tiếng lao sao.
Mái đình rêu phong muôn đời cổ kính,
Con đường gạch đỏ ngại bước chân ai.
Mặt nước Hồ Gươm miệt mài soi bóng,
Những cuộc tình làm gợn sóng lung linh,
Từ dạo thu về phố bỗng hoang vu,
Héo hắt Hồ Gươm khi gió thu về,
Hàng me chết lặng khi thu chợt đến,
Tàn tạ hao gầy vào độ thu sang.
Phố xá đìu hiu bầy chim vỡ tổ,
Soải cánh tìm về một chốn nương thân,
Kiếp sống tha phương thân phận lưu đầy,
Giọt lệ âu sầu nghẹn nấc từng đêm.
Hà Nội vẫn chờ cơn gió mùa xuân,
Chờ nắng vàng hanh những chiều vào hạ,
Chờ cơn se lạnh của những mùa đông,
Chờ những con người Hà Nội năm xưa.”
Bài thơ thể hiện nỗi nhớ da diết và sự hoài niệm sâu sắc của một người con xa xứ về một Hà Nội xưa cũ. Đó là bức tranh thành phố đầy nỗi buồn và sự trống vắng, nơi những kỉ niệm về tình yêu, phố cổ, và những mùa quen thuộc vẫn luôn hiện hữu, như một lời tự sự đau đáu về thân phận tha hương.
Ngẫu hứng thu Hà Nội (Phạm Thị Mai Khoa)
“Nắng ngẫu hứng rải nắng vàng hoa cúc
Để mùa thu rạo rực với heo may
Gió ngẫu hứng vuốt mềm làn suối tóc
Để chiều nay bối rối bước chân gầy
Anh ngẫu hứng cất lên lời tha thiết
Trời Hà Nội xanh da diết yêu thương
Tiếng guốc gõ trong lòng hè trưa vắng
Càng nhớ thương dáng mẹ đổ trên đường
Chim ngẫu hứng thả vào cây giọng hót
Cho mùa thu Hà Nội cứ thêm xanh
Phượng đã dịu màu hoa nhung nhớ
Ngẫu hứng cho trái rủ xuống đầy cành...
Ngẫu hứng về phía xa thảng thốt
Một hồi còi rung chuyển không gian
Hà Nội âm vang, Hà nội lặng im
Dòng ngẫu hứng hoà vào người trên phố.”
Bài thơ này lột tả vẻ đẹp thanh bình, lãng mạn và đầy cảm xúc của mùa thu Hà Nội, nơi mỗi khoảnh khắc đều trở nên diệu kỳ và bất ngờ, đánh thức những nỗi niềm thương nhớ trong lòng người.
3Những câu thơ ngắn, khắc họa nét đặc trưng của mùa thu
Bên cạnh những bài thơ dài, có nhiều câu thơ tuy ngắn gọn nhưng vẫn đủ để khắc họa được nét đặc trưng của mùa thu:
- Chiều thu buông nắng vàng hoe, Lối xưa đi mãi, lá rơi đầy đường.
- Hoa sữa thơm nồng như muốn ngỏ, Tình yêu Hà Nội mãi dâng đầy.
- Hà Nội mùa này lá vàng rụng đầy sân. Hoa sữa rơi ngập ngừng nơi góc phố. Hương cốm Vòng tỏa miên man nỗi nhớ. Thu ghé ngoài hiên, hoa cúc đượm vàng.
- Hà Nội mùa thu còn lời hứa hôm nao "Khi nắng gầy hanh hao em về thăm thành nội".
- Gió heo may lùa qua kẽ lá, Hà Nội vào thu, lòng ta ngỡ ngàng.
- Hồ Gươm xanh in bóng mây trời, Lá me bay bay, lòng người bỗng nao nao.
- Em có về Hà Nội mùa thu Nghe gió heo may ru khúc tình ca.
- Thu Hà Nội như một bản tình ca Nhẹ nhàng, sâu lắng, nhưng lại rất thiết tha.
- Hương cốm bay bay trên phố nhỏ, Thu về Hà Nội, tình yêu trỗi dậy.
- Sương giăng giăng trên những con đường, Hà Nội vào thu, lòng người bỗng thương.
4Câu hỏi thường gặp về thơ mùa thu Hà Nội
Hình ảnh nào thường xuất hiện nhất trong thơ về mùa thu Hà Nội?
Những hình ảnh thường xuất hiện nhất trong thơ về mùa thu Hà Nội là: lá vàng rơi (lá bàng, lá me), gió heo may, hoa sữa, hương cốm, và các địa danh như Hồ Gươm, cầu Thê Húc, phố cổ. Những hình ảnh này đã trở thành biểu tượng, mang đậm chất riêng của mùa thu thủ đô.
Tham khảo thêm:Top 10 quán cafe đẹp ở Hà Nội mùa thu, view cực chill
Tại sao mùa thu Hà Nội lại là nguồn cảm hứng lớn cho thơ ca?
Mùa thu Hà Nội là nguồn cảm hứng lớn cho thơ ca bởi nó mang trong mình vẻ đẹp giao thoa giữa cổ kính và hiện đại, giữa lãng mạn và trầm mặc. Không khí se lạnh, nắng vàng hanh hao, hương hoa sữa nồng nàn và những con phố rợp lá vàng đã tạo nên một không gian đặc biệt, khơi gợi cảm xúc và hoài niệm sâu sắc cho các thi sĩ.
Thơ về mùa thu Hà Nội là những vần thơ kinh điển đến những bài thơ hiện đại. Những bài thơ này không chỉ là những tác phẩm nghệ thuật mà còn là những mảnh hồn, những kỷ niệm được gửi gắm, để ai đã từng yêu mùa thu Hà Nội thì sẽ mãi không quên.
Có thể bạn quan tâm:
Chọn mua bánh trung thu chính hãng, giá tốt tại Bách Hóa XANH nhé:
